عوامل تطیر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تطیر که بعضی از مردم آن را قبول دارند ولی مورد مذمت
خداوند قرار گرفته،عواملی دارد که بعضا آنر را برای خودشان توجیه کرده اند.
اسراف مردم انطاکیه ، عامل تطیر آنان به پیامبران می شده که در
قرآن هم به این موضوع اشاره شده است در آنجا که می فرماید:
قالوا انا تطیرنا بکم لئن لم تنتهوا لنرجمنکم ولیمسنکم منا عذاب الیم• قالوا طـئرکم معکم ائن ذکرتم بل انتم قوم مسرفون.آنان گفتند: «ما شما را به فال بد گرفته‌ایم (و وجود شما را شوم می‌دانیم)، و اگر (از این سخنان) دست برندارید شما را
سنگسار خواهیم کرد و شکنجه دردناکی از ما به شما خواهد رسید! •(رسولان) گفتند: «شومی شما از خودتان است اگر درست بیندیشید، بلکه شما گروهی
اسرافکارید !»
.درد اصلى شما همان اسراف و تجاوزگرى شما است ، اگر
توحید را انکار کرده ، به
شرک روى مى آورید، دلیل آن اسراف و تجاوز از
حق است ، و اگر جامعه شما گرفتار سرنوشت شوم شده است سبب آن نیز اسراف در
گناه و آلودگى به
شهوات است ، بالاخره اگر در برابر خیر خواهى خیر خواهان آنها را تهدید به
مرگ مى کنید این نیز به خاطر تجاوزگرى شما است ! پیرامون ماجراى تاریخى این رسولان و محل وقوع این حوادث بعد از تفسیر آیات باقیمانده این داستان مشروحا سخن خواهیم گفت .
ابتلای به بلایا و آزمایشها، عامل تطیر به دیگران ذکر شده است.
اینما تکونوا یدرککم الموت ولو کنتم فی بروج مشیدة وان تصبهم حسنة یقولوا هـذه من عند الله وان تصبهم سیئة یقولوا هـذه من عندک قل کل من عند الله فمال هـؤلاء القوم لا یکادون یفقهون حدیثا.هر جا باشید،
مرگ شما را درمی‌یابد؛ هر چند در برجهای محکم باشید! و اگر به آنها (=
منافقان )حسنه (و پیروزی) برسد، می‌گویند: «این، از ناحیه خداست.» و اگر سیّئه (و شکستی) برسد، می‌گویند: «این، از ناحیه توست.» بگو: «همه اینها از ناحیه خداست.» پس چرا این گروه حاضر نیستند سخنی را درک کنند؟!
فاذا جاءتهم الحسنة قالوا لنا هـذه وان تصبهم سیئة یطیروا بموسی ومن معه الا انما طـئرهم عند الله ولـکن اکثرهم لا یعلمون.(اما آنها نه تنها پند نگرفتند، بلکه) هنگامی که نیکی (و
نعمت ) به آنها می‌رسید، می‌گفتند: «بخاطر خود ماست.» ولی موقعی که بدی (و بلا) به آنها می‌رسید، می‌گفتند: «از شومی
موسی و کسان اوست»! آگاه باشید سرچشمه همه اینها، نزد خداست؛ ولی بیشتر آنها نمی‌دانند!
ولقد ارسلنا الی ثمود اخاهم صــلحـا... • قال یـقوم لم تستعجلون بالسیئة قبل الحسنة لولا تستغفرون الله لعلکم ترحمون• قالوا اطیرنا بک وبمن معک قال طـئرکم عند الله بل انتم قوم تفتنون.ما به سوی «
ثمود »، برادرشان «
صالح » را فرستادیم که: خدای یگانه را بپرستید! امّا آنان به دو گروه تقسیم شدند که به
مخاصمه پرداختند. •(صالح) گفت: «ای قوم من! چرا برای بدی قبل از نیکی عجله می‌کنید (و عذاب الهی را می‌طلبید نه
رحمت او را)؟! چرا از خداوند تقاضای آمرزش نمی‌کنید تا شاید مشمول رحمت (او) شوید؟!» •آنها گفتند: «ما تو را و کسانی که با تو هستند به فال بد گرفتیم!» (صالح) گفت: «فال (نیک و) بد شما نزد خداست (و همه مقدّرات به قدرت او تعیین می‌گردد)؛ بلکه شما گروهی هستید فریب‌خورده!
عامل تطیر
فرعونیان به
موسی علیه‌السّلام و پیروانش،جهالت بوده است.
فاذا جاءتهم الحسنة قالوا لنا هـذه وان تصبهم سیئة یطیروا بموسی ومن معه الا انما طـئرهم عند الله ولـکن اکثرهم لا یعلمون.(اما آنها نه تنها پند نگرفتند، بلکه) هنگامی که نیکی (و نعمت) به آنها می‌رسید، می‌گفتند: «بخاطر خود ماست.» ولی موقعی که بدی (و بلا) به آنها می‌رسید، می‌گفتند: «از شومی موسی و کسان اوست»! آگاه باشید سرچشمه همه اینها، نزد خداست؛ ولی بیشتر آنها نمی‌دانند!
.ولى
قرآن در پاسخ آنها مى گوید: بدانید که سرچشمه شومیها و ناراحتى هائى که دامان آنها را مى گرفت ، از ناحیه پروردگار بوده و خدا مى خواسته است که آنها را گرفتار نتیجه شوم اعمالشان بکند، ولى اکثر آنها نمى دانند (الا انما طائرهم عند الله و لکن اکثرهم لا یعلمون )
جهل به رسالت
پیامبر صلی الله علیه وآله، عامل تطیر به آن حضرت، به هنگام ابتلا به حوادث
ناگوار بوده است همانطور که در قرآن هم می خوانیم:
اینما تکونوا یدرککم الموت ولو کنتم فی بروج مشیدة وان تصبهم حسنة یقولوا هـذه من عند الله وان تصبهم سیئة یقولوا هـذه من عندک قل کل من عند الله فمال هـؤلاء القوم لا یکادون یفقهون حدیثا• ما اصابک من حسنة فمن الله وما اصابک من سیئة فمن نفسک وارسلنـک للناس رسولا وکفی بالله شهیدا.هر جا باشید،
مرگ شما را درمی‌یابد؛ هر چند در برجهای محکم باشید! و اگر به آنها (= منافقان) حسنه (و پیروزی) برسد، می‌گویند: «این، از ناحیه خداست.» و اگر سیّئه (و شکستی) برسد، می‌گویند: «این، از ناحیه توست.» بگو: «همه اینها از ناحیه خداست.» پس چرا این گروه حاضر نیستند سخنی را درک کنند؟! •(آری،) آنچه از نیکیها به تو می‌رسد، از طرف خداست؛ و آنچه از بدی به تو می‌رسد، از سوی خود توست. و ما تو را رسول برای مردم فرستادیم؛ و گواهی خدا در این باره، کافی است!
از عوامل مهم و اساسی تطیر میتوان به وجود
شیطان اشاره کرد،همانطور که در قرآن هم
خداوند می فرماید:
قالوا اطیرنا بک وبمن معک قال طـئرکم عند الله بل انتم قوم تفتنون.آنها گفتند: «ما تو را و کسانی که با تو هستند به فال بد گرفتیم!» (صالح) گفت: «فال (نیک و) بد شما نزد خداست (و همه مقدّرات به قدرت او تعیین می‌گردد)؛ بلکه شما گروهی هستید فریب‌خورده! («تفتنون» یعنی شیطان با
وسوسه تطیر، شما را به فتنه می‌اندازد.)
عامل تطیر مردم انطاکیه به وجود پیامبران علیهم السلام غفلت از
توحید بوده است.
واضرب لهم مثلا اصحـب القریة... • قالوا طـئرکم معکم ائن ذکرتم بل انتم قوم مسرفون.و برای آنها، اصحاب قریه (
انطاکیه ) را مثال بزن هنگامی که فرستادگان خدا به سوی آنان آمدند؛ •(رسولان) گفتند: «شومی شما از خودتان است اگر درست بیندیشید، بلکه شما گروهی اسرافکارید!» (منظور از قریه، انطاکیه است.)
(و مقصود از «تذکیر» در «ائن ذکرتم» متذکر شدن به وحدانیت خداوند و بازگشت همه به سوی اوست.)
فریب خوردگی ثمودیان، عامل تطیر آنان به
صالح و پیروان او بوده که خداوند هم در
قرآن به این موضوع اشاره کرده است،در آنجا که می فرماید:
ولقد ارسلنا الی ثمود اخاهم صــلحـا ان اعبدوا الله فاذا هم فریقان یختصمون• قالوا اطیرنا بک وبمن معک قال طـئرکم عند الله بل انتم قوم تفتنون.ما به سوی «
ثمود »، برادرشان «صالح» را فرستادیم که: خدای یگانه را بپرستید! امّا آنان به دو گروه تقسیم شدند که به مخاصمه پرداختند. •آنها گفتند: «ما تو را و کسانی که با تو هستند به فال بد گرفتیم!» (صالح) گفت: «فال (نیک و) بد شما نزد خداست (و همه مقدّرات به قدرت او تعیین می‌گردد)؛ بلکه شما گروهی هستید فریب‌خورده!
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «عوامل تطیر»
