علی صفایی حائری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شیخ علی صفایی حائری، معروف به عین صاد (۱۳۳۰-۱۳۷۸ش)، از روحانیون و نویسندگان
شیعه در سده چهاردهم هجری شمسی بود.
وی
علوم دینی را نزد
مرتضی بنی فضل،
محمد فاضل لنکرانی،
مصطفی اعتمادی،
فاضل هرندی،
ابوالفضل موسوی تبریزی،
سید اسدالله مدنی،
سید مهدی روحانی،
نصرتاللّه بناروانی،
فاضل قفقازی،
حسین نوری همدانی،
مرتضی حائری یزدی،
جعفر سبحانی،
محقق داماد و دیگران سپری کرد و همزمان با علوم حوزوی به مطالعه سریع و دقیق و وسیع ادبیات معاصر و داستاننویسان ایرانی روی آورد. او نویسندهای بود که تالیفات زیادی نگاشته است؛ از جمله کتابهای وی، به کتاب مسئولیت و سازندگی، حقیقت حج، نامههای بلوغ میتوان اشاره کرد.
شیخ علی صفایی حائری، معروف به عین- صاد، فرزند مرحوم حاج شیخ
عباس صفایی حائری و نوه شیخ
محمدعلی صفایی حائری در
شهر قم، در سال ۱۳۳۰ دیده به جهان گشود.
علی صفایی حائری پس از سپری نمودن دوران کودکی و با گذراندن دوره دبستان و اتمام کلاس ششم نظام قدیم آن دوره، در سن سیزده سالگی شروع به تحصیل علوم دینی و حوزوی نمود.
علی صفایی حائری دروس سطح حوزه را در مدت زمان کوتاهی، شاید حدود سه سال به اتمام رسانید و وارد
درس خارج شد و از اساتیدی بهره جست که عبارتند از:
آقایان حجج اسلام و آیات بزرگوار بنی فضل،
سید محسن حسابهای، اعتمادی، فاضل هرندی، آمیرزا ابوالفضل موسوی تبریزی، شهید محراب آیتاللَّه مدنی، سید مهدی روحانی، جعفر سبحانی، شیخ نصرت اللَّه بناروانی و فاضل قفقازی، فاضل و ستوده و میرزا حسین نوری، شیخ مرتضی حائری یزدی و محقق داماد و پدر بزرگوارشان.
علی صفایی حائری همزمان با شروع دروس حوزوی به مطالعه سریع و دقیق و وسیع ادبیات معاصر و داستاننویسان ایرانی روی آورد:
خود چنین میگوید: «شاید سیزده ساله بودم که داستانهای
صادق هدایت را تمام کردم. داستانهایی که درد و رنج انسان را مشخص میساخت و پوچی و بنبست او را نشان میداد».
علی صفایی حائری پس از آشنایی با ادبیات کودکان در سطح مجلههای کودک آن روزگار و دستیابی به ادبیات نوجوان در سطح وسیع، حدود سن چهارده سالگی بود که به تاریخ ادبیات ایران و عرب و
ژاپن و
چین و
یونان و
اسپانیا و
آفریقا و
آمریکای لاتین و کشورهای غربی روی آورد و با نمونههایی از شاهکارهای ادبی در هر دوره آشنا گشت.
در همین دوره بود که با حرفهای فرانتس کافکا و صادق هدایت و تحلیلهای پوچگرای غربی و آمریکای لاتینی و طرحهای نواگزیستانسیا لیستی و مارکسیستی و تلفیقی از این همه آشنا شد و اینها را از
زبان ادبیات میشنید و جواب میگفت.
علی صفایی حائری مطالعه این همه و بیش از دویست هزار صفحه ادبیات، آن هم در مدت زمان کوتاهی، بیشتر از آن جهت برایش ضروری بود که احساس میکرد دانشمندان و ادیبان شرق و غرب، ذهن انسان گرفتار جنگ و سرگشته ماشین و سرعت را با ادبیات تغذیه میکنند و اساس نفی
خدا، نفی
مذهب و نفی
رسالت و
معاد و
وحی، در میان طنزها و تمسخرها و یا تجزیه و تحلیلهایی از درد و رنج در
انسان و
ظلم و ستم در جامعه و تفاوت و تبعیض در آفرینش، ریخته میشود.
علی صفایی حائری در بهمنماه سال ۱۳۶۲ بهعنوان مبلغ از طرف
حوزه علمیه قم عازم جبهههای جنگ شد که از اوائل بلوغ این کشش و این عشق و احساس به
مرگ و شهادت را در خود احساس میکرد و این عشق و احساس، ریشه در تنگی دنیا و حالتهایی داشت که از پدر خویش نسبت به مرگ مشاهده میکرد.
بارها شنیده بودیم که میگفت: مَثَل من مَثَل مسافری است که حتی بار و ساکش را زمین نگذاشته و هر لحظه آمادهی رفتن و حرکت است. فرزند بزرگش، محمد در این میان زودتر از پدر خود در جبهههای جنگ رفتن را تجربه کرد و به
شهادت رسید.
علی صفایی حائری در زیارت
حضرت علی بن موسی الرضا (علیهالسلام) با وقوع سانحهای در سحرگاه بیست و دوم تیرماه ۱۳۷۸ دار فانی را وداع گفت.
۱. مسئولیت و سازندگی؛
۲. انسان؛
۳. روش نقد؛
۴. استاد و درس، صرف و نحو؛
۵. درآمدی بر علم اصول؛
۶. روش برداشت از قرآن؛
۷. رشد؛
۸. صراط؛
۹. تطهیر با جاری قرآن؛
۱۰. غدیر؛
۱۱. عاشورا؛
۱۲. وارثان عاشورا؛
۱۳. تو میآیی؛
۱۴. درسهایی از انقلاب؛
۱۵. از معرفت دینی تا حکومت دینی؛
۱۶. بررسی؛
۱۷. حقیقت حج؛
۱۸. فقر و انفاق؛
۱۹. روابط متکامل زن و مرد؛
۲۰. یادنامه؛
۲۱. نامههای بلوغ؛
۲۲. ذهنیت و زاویه دید؛
۲۳. و با او، با نگاه فریاد میکردیم؛
۲۴. بشنو از نی؛
۲۵. چهل حدیث از امام حسین (عليهالسلام)؛
۲۶. شرحی بر دعاهای روزانه حضرت زهرا (عليهاالسلام)؛
۲۷. روزهای فاطمه (عليهاالسلام)؛
۲۸. نظام اخلاقی اسلام؛
۲۹. نقدی بر: فلسفه دین، خدا در فلسفه، هرمنوتیک کتاب و سنت؛
۳۰. از وحدت تا جدایی؛
۳۱. پاسخ به پیام نهضت آزادی؛
۳۲. آیههای سبز؛
۳۳. مشهور آسمان؛
۳۴. استاد و درس؛ ادبیات، هنر، نقد.
• نرمافزار ادبيات عرب، مرکز تحقيقات کامپيوتری علوم اسلامی.