علی بن یقطین (دائرةالمعارف‌بزرگ‌اسلامی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
علی بن یقطین (۱۲۴-۱۸۲ق/۷۴۲-۷۹۸م)،
محدّث،
فقیه،
متکلّم و از بزرگان شیعی بود.
وی در
کوفه زاده شد و همراه
پدر به
مدینه هجرت کرد و پس از آن به
بغداد آمد. در آغاز به داد و ستد ابزار (نوعی
ادوی) می‌پرداخت،
سپس در دستگاه خلافت
عبّاسیان راه یافت و از کارگزاران
مهدی عباسی و از نزدیکان خلیفه
هارون الرشید (د ۱۹۳ق/۸۰۹م) گردید.
در شیعی بودن او تردید نیست، اما
مذهب او همانند پدرش از نظر عباسیان پنهان بود. وی با
امام موسی کاظم (علیه‌السلام) (۱۲۸-۱۸۳ق/۷۴۶-۷۹۹م) ارتباط نزدیک داشت و نزد آن امام از اعتبار بسیاری برخوردار بود. نویسندگان شیعی بر این باورند که او به توصیۀ امام کاظم (علیه‌السلام) در دستگاه خلافت باقی ماند تا از ستمدیدگان پشتیبانی کند و یاور
شیعیان باشد.
از این‌رو بار‌ها دربارۀ مذهب و ارتباط او با امام کاظم (علیه‌السلام) به هارون سعایت شد، ولی گزندی به او نرسید. در مورد
ایمان و پارسایی علی بن یقطین روایات بسیاری آمده است، از جمله این‌که امام کاظم (علیه‌السلام)
بهشت را برای او تضمین کرده است.
او از راویان موثّقی است که یک
حدیث از
امام صادق (علیه‌السلام) و احادیث بسیاری از امام کاظم (علیه‌السلام) نقل کرده‌است و راویان متعددی از وی
روایت کرده‌اند. کتاب‌هایی به او منسوب است.
خزیمه، یعقوب و عبید، سه
فرزند دیگر یقطین، نیز از راویان حدیث و از اصحاب امام کاظم (علیه‌السلام) بوده‌اند.
علی بن یقطین در زمانی که امام کاظم زندانی بود در
بغداد درگذشت.
دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «آل‌یقطین»، ج۲، ص۴۸۸.
