• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

علی بن حسین مغربی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوالحسن علی بن حسین بن محمد مغربی از افراد مشهور خاندان بنو مغربی، در حلب به دنیا آمد و در همانجا بزرگ شد.


ابوالحسن در ۳۵۶ وزارت سیف‌الدوله حمدانی را داشت، و سپس در زمان فرزند او، سعدالدوله، کاتب دیوان و پس از چندی وزیر او شد.
[۱] ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۱، ص۴۲۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۶.    
[۲] ابن عدیم، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۶، ص۱۵۲، چاپ فؤاد سزگین، فرانکفورت ۱۴۰۶ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۶ـ۱۹۸۹.
[۳] ابن عدیم، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۶، ص۱۷۳، چاپ فؤاد سزگین، فرانکفورت ۱۴۰۶ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۶ـ۱۹۸۹.
اما پس از مدت کوتاهی روابطش با سعدالدوله به سردی گرایید و خود را به العزیز، خلیفه فاطمی، نزدیک کرد و او را به جنگ با سعدالدوله برانگیخت. سپاه خلیفه به فرماندهی امیر ابوالفوارس بَکجور حاجب ـ که ابوالحسن وزیر یا کاتب او بود ـ برای تصرف حلب به جنگ سعدالدوله رفت. در این جنگ، بکجور کشته شد و رَقّه بار دیگر به تصرف سعدالدوله درآمد، و ابوالحسن از او امان گرفت و به کوفه رفت.
[۴] ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۱، ص۴۲۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۶.    
[۵] محمد بن حسین ابوشجاع روذراوری، ذیل کتاب تجارب الامم، ج۱، ص۲۱۱، چاپ آمدروز، مصر ۱۳۳۴/۱۹۱۶.
[۶] محمد بن حسین ابوشجاع روذراوری، ذیل کتاب تجارب الامم، ج۱، ص۲۱۷، چاپ آمدروز، مصر ۱۳۳۴/۱۹۱۶.
[۷] ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۹، ص۸۷ ۸۹، بیروت ۱۳۹۹۱۴۰۲/ ۱۹۷۹۱۹۸۲.    


او پس از بازگشت نزدِ خلیفه العزیز، در ۳۸۱ که سال مرگ سعدالدوله بود، خلیفه را به تصرف حلب تشویق کرد. خلیفه، مَنجوتگین، امیر ترک، را برای تصرف آن نواحی و ابوالحسن را برای نظارت بر امور روانه کرد. حکومت حلب هنگام این لشکرکشی در دست لؤلؤ، غلامِ ابوالفضائل پسر سعدالدوله، بود. هنگام محاصره حلب، لؤلؤ با بخشش مال فراوان ابوالحسن را با خود همراه کرد و ابوالحسن نیز منجوتگین را از ادامه محاصره بازداشت. ازینرو خلیفه العزیز بر ابوالحسن خشم گرفت و او را عزل کرد. ابوالحسن از مصر گریخت و همراه منجوتگین به شام رفت و تا مرگ العزیز (۳۸۳) همانجا ماند.
[۸] ابن عدیم، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۱، ص۱۸۸ـ۱۸۹، چاپ فؤاد سزگین، فرانکفورت ۱۴۰۶ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۶ـ۱۹۸۹.
[۹] محمد بن حسین ابوشجاع روذراوری، ذیل کتاب تجارب الامم، ج۱، ص۲۱۷ـ۲۱۹، چاپ آمدروز، مصر ۱۳۳۴/۱۹۱۶.


پس از مرگ العزیز، ابوالحسن و فرزندش ابوالقاسم خود را به جانشین العزیز، الحاکم، نزدیک کردند، لیکن دشمنی منصور بن عَبدون، ناظر دیوان خلیفه، با خاندان مغربی سبب شد تا الحاکم در ۴۰۰، ابوالحسن، برادرش و دو فرزندش را به قتل برساند و تنها ابوالقاسم موفق به فرار شد.
[۱۰] ابن صیرفی، الاشارة إلی من نال الوزارة، ج۱، ص۴۷، چاپ عبدالله مخلص، قاهره ۱۹۲۴.
[۱۱] ابن قلانسی، ذیل تاریخ دمشق، ج۱، ص۶۲، چاپ آمدروز، بیروت ۱۹۰۸.


ابوالحسن از راویان حدیث بود و از عبدالعزیز اوارجی احادیثی نقل کرده است.
[۱۲] ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۱، ص۴۲۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۶.    


۱. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۱، ص۴۲۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۶.    
۲. ↑ ابن عدیم، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۶، ص۱۵۲، چاپ فؤاد سزگین، فرانکفورت ۱۴۰۶ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۶ـ۱۹۸۹.
۳. ↑ ابن عدیم، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۶، ص۱۷۳، چاپ فؤاد سزگین، فرانکفورت ۱۴۰۶ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۶ـ۱۹۸۹.
۴. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۱، ص۴۲۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۶.    
۵. ↑ محمد بن حسین ابوشجاع روذراوری، ذیل کتاب تجارب الامم، ج۱، ص۲۱۱، چاپ آمدروز، مصر ۱۳۳۴/۱۹۱۶.
۶. ↑ محمد بن حسین ابوشجاع روذراوری، ذیل کتاب تجارب الامم، ج۱، ص۲۱۷، چاپ آمدروز، مصر ۱۳۳۴/۱۹۱۶.
۷. ↑ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۹، ص۸۷ ۸۹، بیروت ۱۳۹۹۱۴۰۲/ ۱۹۷۹۱۹۸۲.    
۸. ↑ ابن عدیم، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۱، ص۱۸۸ـ۱۸۹، چاپ فؤاد سزگین، فرانکفورت ۱۴۰۶ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۶ـ۱۹۸۹.
۹. ↑ محمد بن حسین ابوشجاع روذراوری، ذیل کتاب تجارب الامم، ج۱، ص۲۱۷ـ۲۱۹، چاپ آمدروز، مصر ۱۳۳۴/۱۹۱۶.
۱۰. ↑ ابن صیرفی، الاشارة إلی من نال الوزارة، ج۱، ص۴۷، چاپ عبدالله مخلص، قاهره ۱۹۲۴.
۱۱. ↑ ابن قلانسی، ذیل تاریخ دمشق، ج۱، ص۶۲، چاپ آمدروز، بیروت ۱۹۰۸.
۱۲. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۱، ص۴۲۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۶.    


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «خاندان بنوالمغربی»، شماره۱۹۰۹.    


رده‌های این صفحه : تراجم | خاندان بنو مغربی | خاندان ها | خاندان های ایرانی | درگذشتگان سده 5 (قمری) | کارگزاران حکومت فاطمیان
جعبه ابزار