• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

علی بن جعفر (دائرةالمعارف‌مؤلفان‌اسلامی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوالحسن علی بن جعفر بن محمد (علیهماالسلام)۲۱۰ق)، کوچک‌ترین فرزند امام صادق (علیه‌السّلام)، و از اصحاب پدر و امام کاظم، امام رضا، امام جواد و امام‌ هادی (علیهم‌السلام) بود.



ابوالحسن علی بن جعفر بن محمد (علیهماالسلام) عریضی علوی قرشی مدنی، کوچک‌ترین فرزند امام صادق (علیه‌السّلام) و ساکن عریض از نواحی مدینه بود و بدین‌جهت او را به آن ناحیه نسبت داده‌اند. ابوالحسن در کوفه و قم نیز سکونت داشته است.
[۲] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
او از اصحاب پدر بزرگوار و برادر گرامی‌اش امام کاظم (علیه‌السّلام) و نیز از اصحاب امام رضا (علیه‌السّلام) بود و از پدر و برادر ارجمندش و همچنین از پسر عموی پدرش حسین بن زید شهید روایت دارد. افرادی چون فرزندش احمد، زید بن علی و عبدالله بن حسن از او روایت کرده‌اند.


عریضی فردی موثق و جلیل القدر و بسیار پرهیزکار و با فضل بود.
[۸] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
از شیخ مفید نقل شده که می‌فرماید: وی به قدری اهل فضل و ورع بود که حتی دو نفر در این‌باره با هم اختلاف ندارند. ابوالحسن عریضی امام جواد و امام‌ هادی (علیهماالسلام) را هم درک کرد. روایت شده که روزی امام جواد (علیه‌السّلام) در دوران جوانی بر وی وارد شد، ایشان آن حضرت را گرامی داشته و دستش را بوسید. آن حضرت فرمود: عمو جان، بنشینید. عرض کرد: آقای من چگونه بنشینم، در حالی که شما ایستاده‌اید. چون آن حضرت رفتند، یاران ابوالحسن او را به خاطر کارهایش سرزنش کردند و او در حالی که محاسن خود را گرفته بود، جواب داد: ساکت باشید، این فضل را خداوند به او داده و من چگونه می‌توانم آن را انکار کنم.


وی در سال ۲۱۰ق درگذشت. برخی مدفن او را در قم و برخی دیگر در عریض می‌دانند.
[۱۱] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.



کتابی درباره حلال و حرام و المناسک از آثار اوست و نیز مسائلی دارد که از برادرش امام کاظم (علیه‌السّلام) پرسیده است.
[۱۹] حرزالدین، محمد بن علی، مراقد المعارف، ج۲، ص۲۵۸.



۱. ابن عنبه، احمد بن علی، عمدة الطالب، ص۲۴۲.    
۲. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
۳. شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۲۴۱.    
۴. شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۵۳.    
۵. شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۷۹.    
۶. خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۲، ص۳۱۷.    
۷. خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۲۷۲.    
۸. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
۹. خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۲، ص۳۱۷.    
۱۰. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۷، ص۵۳.    
۱۱. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
۱۲. نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۵۲.    
۱۳. شیخ طوسی، الفهرست، ص۸۷.    
۱۴. حلی، حسن بن علی، رجال ابن داوود، ص۱۳۶.    
۱۵. علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۱۷۵.    
۱۶. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۳، ص۴۹.    
۱۷. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۳، ص۱۱۷.    
۱۸. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۰، ص۳۵۲-۳۵۵.    
۱۹. حرزالدین، محمد بن علی، مراقد المعارف، ج۲، ص۲۵۸.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۴۷، برگرفته از مقاله «علی عریضی».






جعبه ابزار