علان شعوبی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
علاّن بن مقصود شعوبی (زنده در
۲۱۸ق)، از روایت‌گران مشهور اخبار و انساب عرب
قرن سوم هجری قمری در
بغداد بود.
علاّن
بن مقصود ورّاق شعوبی، اصالتاً ایرانی بود و در بغداد سکونت داشت.
وی به انساب و معایب و مفاخر افراد و قبایل عرب اطلاع گسترده‌ای داشت و از روایت‌گران مشهور اخبار و انساب عرب عصر خویش به‌شمار می‌رفت.
علاّن گرایشات شعوبی داشت و
قوم عجم را به
عرب برتری می‌داد.
او زمانی به
برامکه پیوست و در بیت الحکمه برای
هارون الرشید (خلافت
۱۷۰-
۱۹۳ق)،
مامون (خلافت
۱۹۸-
۲۱۸ق) و برامکه به استنساخ کتاب‌ها
پرداخت و بنا بر قولی، دکّانی داشت و به داد و ستد اشتغال داشت.
تاریخ درگذشت علاّن در دست نیست، اما تا سال ۲۱۸ق زنده بوده است.
وی دارای آثار و تالیفات متعددی همچون الخلبه (الحلیه)، کتاب المیدان که در آن اعراب را هتک کرده و به معایب بسیاری از افراد و طوایف عرب پرداخته و
ابن ندیم همه را به تفصیل آورده است، کتاب فضائل کنانه، المناظره، فضائل ربیعه، نسب تغلب
بن وائل و کتاب نسب
النمر بن قاسط می‌باشد.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۲۰، برگرفته از مقاله «علاّن شعوبی».
