• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عقیان (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: عقیان.


عِقیان (به کسر عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای طلای خالص یا طلایی که می‌روید نه اینکه از ذوب سنگ به دست آید. حضرت علی (علیه‌السلام) در وصف طاووس و... از این واژه استفاده نموده است.



عِقیان (به کسر اوّل) به معنای طلای خالص و یا به قولی طلایی که می‌روید نه این‌که از ذوب سنگ به دست آید. (اقرب الموارد)


امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف طاووس فرموده است: «تَخَالُ قَصَبَهُ مَدَارِىَ مِنْ فِضَّة، وَمَا أُنْبِتَ عَلَيْهَا مِنْ عَجِيبِ دَارَاتِهِ وَشُمُوسِهِ خَالِصَ الْعِقْيَانِ» یعنی گمان می‌کنی که نی‌های دم او شانه‌هایی از نقره و آنچه در آن نی‌ها روئیده از حلقه‌های عجیب و زرد رنگ طلای خالص است. (شرح‌های خطبه: )
در خطبه ۱۹۲ فرموده است: «أَنْ يَفْتَحَ لَهُمْ كُنُوزَ الْذِّهْبَانِ، وَمَعَادِنَ الْعِقْيَانِ»( اگر خداوند مى‌خواست به هنگام مبعوث ساختن پيامبرانش، درهاى گنج‌ها و معادن طلا و باغ‌هاى خرّم و سرسبز را به روى آنها بگشايد، مى‌گشود.) (شرح‌های خطبه: )
و در خطبه ۹۰ فرموده است: «وَ لَوْ وَهَبَ... مِنْ فِلِزِّ اللُّجَيْنِ وَالْعِقْيَانِ... مَا أَثَّرَ ذلِكَ فِي جُودِهِ.» (از نقره‌هاى خالص و طلاهاى ناب، دُرها و مرجان‌ها همه را ببخشد، در جود و سخايش كمترين اثرى نخواهد گذاشت.) (شرح‌های خطبه: )


این ماده سه بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۳۹.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۳۰۱.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۱۰.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۶۴، خطبه ۱۶۵.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۸۹، خطبه ۱۶۳.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۷، خطبه ۱۶۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۹.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۷۶.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۵۵.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۷۱.    
۱۳. الْعِقْیَانِ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۵۸، خطبه ۱۹۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۶۹، خطبه ۱۸۷.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۹۱، خطبه ۱۹۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۵۵.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۵۷.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۶۶.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۴۱۲.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۳۳۴.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۵۳.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۸۱، خطبه ۹۰.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۶۰، خطبه ۸۹.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص، خطبه ۹۱.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۷۹.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۸۱.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۹۱.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۲۹.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۳۰۰.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۴۰۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عقیان»، ج۲، ص۷۳۹.    






جعبه ابزار