• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عزل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَزْل (به فتح عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای كنار كردن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: اِعتِزال (به کسر الف و تاء) به معنای كنار شدن. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره انسان پاک و طلحه از این واژه استفاده نموده است.



عَزْل به معنای كنار كردن آمده است. اِعتِزال به معنای كنار شدن و «عزله» اسم مصدر است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره انسان پاک فرموده است: «طُوبَى لِمَنْ ذَلَّ فِي نَفْسِهِ... وَعَزَلَ عَنِ النَّاسِ شَرَّهُ» «خوشا به آن‌كه در نزد نفس خويش خوار است و مردم را از شرّش كنار كرده است.» (شرح‌های حکمت: )
درباره طلحه فرموده است: «لَقَدْ كَانَ يَنْبَغِي لَهُ أَنْ يَعْتَزِلَهُ وَيَرْكُدَ جَانِباً» «سزاوار بود براى طلحه كه از عثمان كنار شود و در كنارى ساكن باشد.» (شرح‌های خطبه: )


این ماده پنج بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۱۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۴۲۲.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۰۰، حکمت ۱۱۸.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۷۹، حکمت ۱۲۳.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۹۰، حکمت ۱۲۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۶۳.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۱۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۱۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۵۷۹.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۱۸۷.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۱۱.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۸۵، خطبه ۱۷۴.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۰۸، خطبه ۱۶۹.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۴۹، خطبه ۱۷۴.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۸۵.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۳۱.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۳۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۵۳۶.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۷۵.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عزل»، ج۲، ص۷۱۵.    






جعبه ابزار