عده (حدیث)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عده، از اصطلاحات
علم حدیث بوده و به گروهی از مشایخ حدیث گفته می‌شود که
راوی به واسطه آن‌ها،
حدیث را از طبقات بالاتر روایت می‌کند.
اصطلاح «عده» که در اغلب موارد با عبارت «عدة من اصحابنا» ذکر می‌شود و شامل گروهی از مشایخ حدیث هستند که
راوی به واسطه آن‌ها،
حدیث را از طبقات بالاتر روایت می‌کند، مانند: «عدّه کلینی» که جماعتی از مشایخ حدیثی او هستند که او در مواردی روایت خود را به واسطه آن‌ها روایت می‌کند مانند:
«عدّه من اصحابنا عن احمد
بن محمّد
بن عیسی عن ابن أبی عمیر عن جعفر
بن عثمان عن سماعه عن أبی بصیر و وهیب
بن حفص عن أبی بصیر، عن أبی
عبدالله (علیه‌السّلام) قال انّ لله علمین: علم مکنون، علم مخزون لا یعمله الاّ هو، من ذلک یکون البداء و علم علّمه ملائکته و رسله و انبیاءه فنحن نعلمه».
کلینی به واسطه عدّه خود از سه نفر به نام‌های «احمد
بن محمّد
بن عیسی» و «احمد
بن محمّد
بن خالد برقی» و «سهل
بن زیاد» روایت نقل می‌کند که عدّه کلینی در
نقل از «احمد
بن محمّد
بن عیسی»، مشایخی به نام «
محمد بن یحیی العطار و
علی بن موسی و
داود بن کوره و
احمد بن ادریس و
علی بن ابراهیم قمی» است و عدّه کلینی در نقل از «احمد
بن محمّد
بن خالد»، مشایخی به نام «علی
بن ابراهیم و علی
بن محمّد
بن عبدالله بن أذینه و احمد
بن محمّد
بن أمیّه و علی
بن حسن» است و عدّه کلینی در نقل از «
سهل بن زیاد»، مشایخی به نام «علی
بن محمد
بن علان و
محمّد بن أبی عبدالله و
محمّد بن حسن و
محمد بن عقیل کلینی» می‌باشد.
گرچه کلینی در مواردی به واسطه عدّه خود از غیر آن سه نفر نیز نقل روایت می‌کند. عباراتی دیگر مانند: «ثلاثه و أربعه و خمسه» هم گاهی به جای راویان خاصی به کار می‌رود که دلالت بر افراد خاصی دارد، مانند گفتار
فیض کاشانی که می‌گوید:
«و کثیراً ما یتکرّر فی اوائل اسانیدهما (حمّاد و حلبی) هؤلاء الخمسه هکذا: «علی
بن ابراهیم عن أبیه و محمّد
بن اسماعیل عن الفضل
بن شاذان، جمیعاً عن ابن ابی عمیر و أنا اکتفی عن تعدادهم بالخمسه».
اصطلاحات حدیثی؛
اصطلاحات رایج محدثان؛
اصطلاحات برون‌حدیثی؛
اصطلاحات درون‌حدیثی.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «اصطلاحات رایج محدثان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱/۲۷.
