• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالله مهزمی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوهفان عبدالله بن احمد مهزمی (م ۲۵۷ق)، لغت‌دان، ادیب، شاعر شیعه قرن سوم هجری قمری در بغداد که دارای جایگاه والایی در ادبیات عرب بود.


ابوهفان عبدالله بن احمد بن حرب بن مهزمی خرنوبی بصری عبدی، از قبیله بنومهزم، شاخه‌ای از عبدقیس که همگی شیعه بودند،
[۱] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۱۸.    
و اهل بصره و ساکن بغداد بود و از شاگردان اصمعی به‌شمار می‌رفت.
[۲] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۹، ص۳۷۸.    
او همچنین شاگرد ابونواس و راوی اشعار او،
[۳] عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۴۰۹.    
و فردی لغت‌دان، ادیب، شاعر
[۴] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۴، ص۱۴۸۶-۱۴۸۷.    
و از جایگاه والایی در ادبیات عرب برخوردار بود و افرادی همچون احمد بن ابی طاهر، جنید بن حکیم دقاق و یموت بن مزرع از وی بهره گرفتند.
[۵] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۹، ص۳۷۸.    
نجاشی ابوهفان را از شیعیان مشهور دانسته که درباره تشیع شعر سروده است.
[۶] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۱۸.    
ابن ندیم او را در زمره شاعران مورخ آورده و می‌گوید: او و ابوالعیناء همدیگر را هجو نموده‌اند.
[۷] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۵۷.    
[۸] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۸.    
او فردی بی‌پروا و تنگدست بود و بسیار شراب می‌نوشید.
[۹] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۴، ص۱۴۸۷.    


کتاب‌های طبقات الشعراء، اشعار عبدالقیس و اخبارها، شعر ابی طالب بن عبدالمطلب و اخباره،
[۱۰] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۱۸.    
الاربعة فی اخبار الشعراء و صناعة الشعر از اوست. او همچنین اخبار ابونواس و گزیده‌ای از اشعار او را جمع آوری کرده است.
[۱۱] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۸.    
[۱۲] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۸۲.


وی سرانجام در سال ۱۹۵ق
[۱۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱۲، ص۵۴.
یا ۲۵۵ق
[۱۴] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱۲، ص۱۶۷.
و یا ۲۵۷ق درگذشت.
[۱۵] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۳، ص۲۴۹-۲۵۰.    
با توجه به وفات اصمعی (م ۲۱۶ق) که استاد او بوده، تاریخ‌های ۲۵۵ و ۲۵۷ق به واقع نزدیک‌تر می‌باشد.
[۱۶] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۱۰۷.    
[۱۷] ابوالبرکات انباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الالباء، ص۱۵۶.    
[۱۸] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۲، ص۵۰۰.    
[۱۹] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۲۷۵.    
[۲۰] بکری اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۳۳۵.    
[۲۱] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۲، ص۳۱.    
[۲۲] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۰۴.    
[۲۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۶۵.    
[۲۴] قمی، عباس، فوائد الرضویه، ص۲۴۴.
[۲۵] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۶۷.
[۲۶] تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۶، ص۲۴۵.    


۱. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۱۸.    
۲. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۹، ص۳۷۸.    
۳. ↑ عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۴۰۹.    
۴. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۴، ص۱۴۸۶-۱۴۸۷.    
۵. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۹، ص۳۷۸.    
۶. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۱۸.    
۷. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۵۷.    
۸. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۸.    
۹. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۴، ص۱۴۸۷.    
۱۰. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۱۸.    
۱۱. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۸.    
۱۲. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۸۲.
۱۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱۲، ص۵۴.
۱۴. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱۲، ص۱۶۷.
۱۵. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۳، ص۲۴۹-۲۵۰.    
۱۶. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۱۰۷.    
۱۷. ↑ ابوالبرکات انباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الالباء، ص۱۵۶.    
۱۸. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۲، ص۵۰۰.    
۱۹. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۲۷۵.    
۲۰. ↑ بکری اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۳۳۵.    
۲۱. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۲، ص۳۱.    
۲۲. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۰۴.    
۲۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۶۵.    
۲۴. ↑ قمی، عباس، فوائد الرضویه، ص۲۴۴.
۲۵. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۶۷.
۲۶. ↑ تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۶، ص۲۴۵.    


پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۹۰، برگرفته از مقاله «عبدالله مهزمی».


رده‌های این صفحه : ادیبان شیعه عراقی | ادیبان قرن 3 (قمری) | درگذشتگان سال 257 (قمری) | شاعران شیعه عراقی | شاعران شیعه قرن 3 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | مؤلفان شیعه قرن 3 (قمری) | نحویان قرن 3 (قمری)
جعبه ابزار