• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالله بن یقطر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


عبدالله بن یقْطُر یکی از شهدای کربلا است.


برخی نام وی را عبیدالله یقطر
[۱] عاشورا چه روزی است، حسین عمادزاده، ج۱، ص۱۵۴.
گفته‌اند. برخی نام پدر وی را یقطین
[۲] الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، ج۴، ص۴۲.    
و بقطر
[۳] تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
گفته‌اند.

عبدالله فرزند یقْطُر -بَقْطُر- چون با امام حسین علیه‌السلام همزاد بود او را از صحابه
[۴] ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳.    
خوانده‌اند. مادر وی دایه امام حسین علیه‌السلام بود و از وی نگهداری می‌کرد، از این‌رو وی را رضیع الحسین (همشیر حسین علیه‌السلام) نامیده‌اند.
[۵] مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، ج۳، ص۲۳۲.    
[۶] رجال طوسی، محمد بن حسن طوسی، ج۱، ص۱۰۳.    
[۷] ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۷۰.    
[۸] تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
[۹] ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳- ۹۴.    
در کتاب ابصار العین آمده است: ولی امام حسین علیه‌السلام از مادر عبدالله شیر نخورده است؛ چون در روایات صحیح آمده است: حسین علیه‌السلام به غیر از پستان مادرش حضرت فاطمه علیها السلام، انگشت ابهام رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و گاهی از آب دهان آن حضرت صلی الله علیه و آله و سلم شیر خورده است.
[۱۰] ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳- ۹۴.    


هنگامی که امام حسین علیه‌السلام به -منزلگاه‌- زباله رسید، پیش از آن که از کشته شدن مسلم بن عقیل با خبر شود عبدالله را به سوی مسلم فرستاد، ولی وی توسط حُصین بن تمیم -در قادسیه‌- دستگیر و نزد ابن زیاد فرستاده شد.
ابن زیاد فرمان داد که بالای کاخ برود و به امام حسین علیه‌السلام دشنام دهد و آن حضرت و پدرش را دروغ‌گو بنامد.
عبدالله آن گاه که بالای کاخ قرار گرفت گفت: من پیک امام حسین علیه‌السلام فرزند دختر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به سوی شمایم، تا وی را بر ضد پسر مرجانه و پسر سمیه فرومایه و فرزند فرومایه که لعنت خدای بر او باد! یاری و پشتیبانی بنمایید.
ابن زیاد فرمان داد او را از بالای قصر به زمین افکندند. استخوان‌هایش در هم شکست ولی هنوز رمقی داشت که فردی آمد و سر وی را از تن جدا کرد. وقتی به او گفته شد که چرا چنین کردی؟ گفت: می‌خواستم وی را راحت کنم!
[۱۱] تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
[۱۲] ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۷۰- ۷۱.    


آن گاه که خبر کشته شدن فرزند یقطر به امام حسین علیه‌السلام رسید خطبه‌ای خواند ضمن آن چنین فرمود: ای مردم، شیعیان ما رهایمان کردند و مسلم، هانی، قیس بن مُسهر و -عبدالله‌- یقْطر کشته شدند. هر کسی از شما می‌خواهد باز گردد چنین کند. مردمی که به طمع دنیا همراه آن حضرت علیه‌السلام شده بودند از چپ و راست متفرق شدند و فقط یارانی ماندند که از حجاز همراه آن حضرت علیه‌السلام آمده بودند.
[۱۳] انساب الاشراف، بلاذری، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹     .
[۱۴] تسمیة من قتل، فضیل کوفی، ج۱، ص۲۶.    
[۱۵] تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
[۱۶] رجال الطوسی، محمد بن حسن طوسی، ج۱، ص۱۰۳.    
[۱۷] ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۷۰-۷۱.    
[۱۸] مقتل الحسین، خوارزمی ج۱، ص۳۲۷.
[۱۹] ذخیرة الدارین، جمعی از نویسندگان، ج۱، ص۴۹۶.    
[۲۰] ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳- ۹۴.    


تاریخ طبری قاتل عبدالله را عبد الملک بن عمیر نحمی یا کسی که شبیه او بود دانسته است.
[۲۱] رجال طوسی، محمد بن حسن طوسی، ج۱، ص۱۰۳.    
[۲۲] تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
خوارزمی قاتل عبدالله را عبد الملک بن عمیر نحمی آورده است.
[۲۳] مقتل الحسین، خوارزمی ج۱، ص۳۲۷.
برخی نیز قائلند قاتل عبدالله، عبدالملک بن عمیر نحمی قاضی و فقیه کوفه بود.
[۲۴] ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳- ۹۴.    

ابن شهرآشوب می‌نویسد: پس از آنکه ابن زیاد از عیادت شریک بن اعور در خانه هانی به کاخ آمد، مالک بْن یرْبُوع تمیمی نامه‌ای را که از دست عبدالله بْن یقْطُر گرفته بود به او داد. در آن نامه خطاب به امام حسین علیه‌السلام آمده بود: «بیعت مردم کوفه با تو را به اطلاع می‌رسانم. آن گاه که نامه من به تو رسید -در آمدن به سوی کوفه‌- شتاب کن. همانا مردم با تو هستند و به یزید نظر و تمایلی ندارند»؛ و ابن زیاد فرمان داد تا عبدالله را به قتل برسانند.
[۲۵] مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، ج۳، ص۲۴۳.    
آنچه ابن شهر آشوب آورده با نوشته صاحب انساب الاشراف و دیگران اختلاف دارد.

در زیارت رجبیه بر وی چنین درود فرستاده شده است:السَّلامُ عَلی‌ عَبْدِالله بْنِ یقْطُر رَضِیعِ الحُسَین .
[۲۶] الاقبال، سید ابن طاووس، ج۳، ص۳۴۶.    


۱. ↑ عاشورا چه روزی است، حسین عمادزاده، ج۱، ص۱۵۴.
۲. ↑ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، ج۴، ص۴۲.    
۳. ↑ تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
۴. ↑ ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳.    
۵. ↑ مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، ج۳، ص۲۳۲.    
۶. ↑ رجال طوسی، محمد بن حسن طوسی، ج۱، ص۱۰۳.    
۷. ↑ ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۷۰.    
۸. ↑ تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
۹. ↑ ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳- ۹۴.    
۱۰. ↑ ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳- ۹۴.    
۱۱. ↑ تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
۱۲. ↑ ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۷۰- ۷۱.    
۱۳. ↑ انساب الاشراف، بلاذری، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹     .
۱۴. ↑ تسمیة من قتل، فضیل کوفی، ج۱، ص۲۶.    
۱۵. ↑ تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
۱۶. ↑ رجال الطوسی، محمد بن حسن طوسی، ج۱، ص۱۰۳.    
۱۷. ↑ ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۷۰-۷۱.    
۱۸. ↑ مقتل الحسین، خوارزمی ج۱، ص۳۲۷.
۱۹. ↑ ذخیرة الدارین، جمعی از نویسندگان، ج۱، ص۴۹۶.    
۲۰. ↑ ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳- ۹۴.    
۲۱. ↑ رجال طوسی، محمد بن حسن طوسی، ج۱، ص۱۰۳.    
۲۲. ↑ تاریخ طبری، ابو جعفر، ج۵، ص۳۹۸.    
۲۳. ↑ مقتل الحسین، خوارزمی ج۱، ص۳۲۷.
۲۴. ↑ ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج۱، ص۹۳- ۹۴.    
۲۵. ↑ مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، ج۳، ص۲۴۳.    
۲۶. ↑ الاقبال، سید ابن طاووس، ج۳، ص۳۴۶.    


پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، جمعی از نویسندگان، ج۱، ص۲۵۱.    


رده‌های این صفحه : اصحاب امام حسین | تاریخ زندگانی امام حسین | شهدای غیر بنی هاشم در کربلا | شهدای کربلا | نهضت عاشورا
جعبه ابزار