عبدالرحمان بن حجاج بجلی کوفی (شخصیت رجالی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوعلی عبدالرحمان بن حجاج بجلی کوفی، ملقب به بیاع سابری، از اصحاب
امام صادق،
امام کاظم و
امام رضا (علیهم‌السّلام) بوده و از امام
صادق، امام کاظم (علیهماالسّلام) روایت کرده است. وی از وکلای امام
صادق و امام رضا (علیهماالسّلام) بود. او از راویان مورد وثوق
شیعه در عصر امام رضا (علیه‌السّلام) بود. عبدالرحمان از طرف امام اجازه
مناظره و بحث با مردم را داشته است.
ابوعلی عبدالرحمان بن حجاج بجلی کوفی، ملقب به بیاع سابری، اهل
کوفه، خرمافروش یا پیراهن فروش، از موالی
بجیله، ساکن
بغداد و از اصحاب و شاگردان امام
صادق، امام کاظم و امام رضا (علیهم‌السّلام) بود و از دو امام اول روایت کرده است.
از بزرگان اصحاب امام
صادق (علیه‌السّلام) و از یاران ویژه و صاحبان سر آن حضرت بود.
عبدالرحمان از علما، فقیهان و دانشمندان موجّه و بسیار موثق شیعه می‌باشد که امام
صادق و امام کاظم (علیهماالسّلام) بهشت را برای او بشارت دادند.
از خود
امامان (علیهم‌السّلام) در تعریف و تمجید او سخن فراوان نقل شده است از جمله: به او مژده داده شده که در
مدینه با حسن عاقبت و با ایمان خواهد مرد. او وکالت امام
صادق (علیه‌السّلام) را هم بر عهده داشت.
نام او در ۵۱۰ مورد از اسناد روایات آمده است.
عده‌ای عبدالرحمان را کیسانی و برخی هم او را
واقفی دانسته و گفته‌اند: چون از امام رضا (علیه‌السّلام)
معجزه دید، از مذهب واقفیه دست کشید و به آن حضرت روی آورد و در شمار وکلای ایشان در آمد.
او از متکلمان مبرز بوده که از قدرت بحث و مناظره، بهره کافی داشته است و امام
صادق (علیه‌السّلام) به وی دستور داده و فرمود: ای عبدالرحمان! با مردم مدینه سخن بگو و با آنها به بحث بنشین که من دوست دارم در میان رجال شیعه امثال تو فراوان دیده شوند.
با دقت در این حدیث و با توجه به اینکه اما
صادق (علیه‌السّلام) به کمتر کسی از اصحابش امثال
تغلب و
حمزة بن طیار و نظایر آنان اجازه بحث و مناظره می‌داد – زیرا از آن بیم داشته که بلغزند و خود و یاران امام را با خطر مواجه کنند -، مقام و منزلت عبدالرحمان در نزد امام روشن می‌شود.
عبدالرحمان کتاب‌هائی هم نوشته که راویان موثق و احیاناً
اصحاب اجماع از آن کتاب‌ها حدیث روایت کرده‌اند. کسانی چون
ابن‌ابی‌عمیر و
صفوان بن یحیی از آن خبر داده‌اند،
هر چند از نام و ویژگی‌های آن در منابع چیزی نیامده است.
عبدالرحمان سرانجام در زمان امام رضا (علیه‌السّلام) از دنیا رفت.
•
سایت مجمع جهانی شیعه‌شناسی، برگرفته از مقاله «راویان امام صادق(علیه السلام) ۲»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۱/۲۸. • پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۳۵، برگرفته از مقاله «عبدالرحمان بن حجاج بجلی».
