عاقبت بنی اسرائیل (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قرآن کریم می فرماید،
فرجام نیک (حاکمیت بر
زمین ) و سرکوبی فسادگران
بنی اسرائیل از سوی مردانی جنگجو و نیرومند، بشارت
موسی علیه السلام به صابران و تقواپیشگان بنی اسرائیل بوده است.
قرآن کریم می فرماید،
فرجام نیک (
حاکمیت بر زمین)
بشارت موسی علیه السلام به صابران و تقواپیشگان بنی اسرائیل بوده است: «قال موسی لقومه استعینوا بالله واصبروا ان الارض لله یورثها من یشآء من عباده والعـقبة للمتقین»موسی به قوم خود گفت از خدا یاری جوئید و استقامت پیشه کنید که زمین از آن خدا است و آنرا به هر کس بخواهد (و شایسته بداند) واگذار می‌کند و سرانجام (
نیک) برای پرهیزکاران است.
موسی علیه‌السلام در این جمله بنی اسرائیل را بر
قیام و شورش علیه
فرعون بر می‌انگیزد و آنان را به استمداد و استعانت از خدای تعالی در رسیدن به
هدف که همان رهایی از
اسارت و
بندگی فرعون است توصیه می‌نماید، و آنان را به
صبر در برابر شدایدی که فرعون خط نشان آن را می‌کشد سفارش می‌کند. آری، صبر در برابر شداید راهنمای به سوی خیر و پیشتاز
فرج و نجات است. موسی علیه‌السّلام در آخر کلام خود با جمله «ان الارض لله یورثها من یشاء» گفتار خود را تعلیل می‌کند.
و حاصل این تعلیل این است که : اگر من این
نوید را می‌دهم برای این است که فرعون مالک
زمین نیست تا آن را به هر کس بخواهد بدهد و از هر کس بخواهد بگیرد، بلکه زمین ملک خدای
سبحان است، او است که به هر کس بخواهد ملک و
سلطنت در زمین را می‌دهد، و
سنت او هم بر این جریان دارد که حسن عاقبت را به کسانی از بندگان خود اختصاص دهد که از او بترسند، و از او حساب ببرند، بنابراین شما‌ای بنی اسرائیل! اگر
تقوا پیشه کنید، یعنی از خدای تعالی استعانت جسته و در راه او در شداید صبر کنید خداوند این سرزمین را که امروز در دست فرعونیان است به دست شما خواهد سپرد.
سرکوبی فسادگران بنی اسرائیل از سوی مردانی جنگجو و نیرومند،
فرجام شوم آنان بوده است: «وقضینآ الی بنی اسرءیل فی الکتـب لتفسدن فی الارض مرتین ولتعلن علوا کبیرا• فاذا جآء وعد اولـیهما بعثنا علیکم عبادا لنآ اولی باس شدید فجاسوا خلـل الدیار وکان وعدا مفعولا» هنگامی که نخستین وعده فرا رسد مردانی پیکارجو را بر شما می‌فرستیم (تا سخت شما را در هم کوبند حتی برای بدست آوردن مجرمان) خانه‌ها را جستجو می‌کنند، و این وعده‌ای است قطعی.
وعد به معنای موعود خواهد بود، وآمدن وعد
کنایه از آمدن هنگام انجاز وعملی کردن آنست، وهمین خود دلیل است بر اینکه خداوند در برابر دونوبت
افساد آنان دوتا وعده داده، واگر اسمی از دومی نبرده به خاطر اختصار بوده، وگویا فرموده : در زمین دونوبت فساد می‌کنید وما وعده تان داده‌ایم که در هر نوبت
انتقام بگیریم وقتی افساد اول کردید... همه آنچه را که گفتیم به کمک سیاق
آیه بود که از آیه استفاده کردیم ومعنای آیه که فرمود: «بعثنا علیکم عبادا لنا اولی باس شدید» این است که بندگان نیرومند خود را
بسیج کردیم وفرستادیم تا شما را ذلیل نموده واز شما انتقام بگیرند. ودلیل اینکه گفتیم
بعث بمنظور انتقام وذلیل کردن بوده جمله : «اولی باس شدید...»است.
ودر اینکه آمدن آن بندگان خدا بسوی بنی اسرائیل وقتل عام واسارت و
غارت وتخریب آنان را «بعث الهی» خوانده، اشکالی ندارد چرا که این بعث و برانگیختن بر سبیل
کیفر ودر برابر فساد و
طغیان و
ظلم به غیرحق بنی اسرائیل بوده است، پس کسی نگوید که خدا با فرستادن چنین دشمنانی آدمکش ومسلط ساختن آنان بر بنی اسرائیل نسبت به ایشان ظلم کرده، بلکه خود ایشان به خود ظلم کردند.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۳۷۸، برگرفته از مقاله «عاقبت بنی اسرائیل».
