• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اماره معتبر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


اماره معتبر، طریق ظنی دارای دلیل اعتبار از سوی شارع است.


اماره معتبر، مقابل اماره غیر معتبر بوده و به اماره‌ای گفته می‌شود که دلیل قطعی بر حجیت و اعتبار آن از جانب شرع اقامه شده است؛ مانند: خبر واحد ثقه، و ظواهر کتاب و سنت.

اماره، هر چند دلیل ظنی است، اما چون ظن، حجیت ذاتی ندارد و «کل ما بالعرض لا بد ان ینتهی الی ما بالذات؛ هر چیزی که حجیت آن ذاتی نیست، باید برای حجت شدن، بر چیزی تکیه کند که حجیت آن ذاتی است» پس باید دلیلی قطعی بر حجیت آن اقامه شود، زیرا حجیت قطع، ذاتی آن است. بنابراین، هر جا که با دلیل قطعی اثبات شود که شارع از روی تعبد، اماره خاصی را حجت قرار داده است، به آن اماره، «اماره معتبر» می‌گویند. به همین علت، اصولیون، اماره معتبر (ظن خاص) را طریق علمی می‌نامند، زیرا هر چند خود افاده علم نمی‌کند، اما منسوب به علم بوده و پشتوانه علمی دارد.
[۱] اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۲، ص۲۰.    
[۲] مقالات اصولی، موسوی بجنوردی، محمد، ص۸۱.
[۳] اجود التقریرات، نائینی، محمد حسین، ج۲، ص۶۲.    
[۴] تهذیب الاصول، خمینی، روح الله، ج۲، ص۵.    
[۵] المحصول فی علم الاصول، سبحانی تبریزی، جعفر، ج۳، ص۷.    
[۶] انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۵۸۲.    


بنا بر نظر مشهور، اماره معتبر، جانشین قطع طریقی می‌شود، اما جانشین قطع موضوعی نمی‌شود.
[۷] تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۱۵۰.
[۸] کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۲۵۷.    


۱. ↑ اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۲، ص۲۰.    
۲. ↑ مقالات اصولی، موسوی بجنوردی، محمد، ص۸۱.
۳. ↑ اجود التقریرات، نائینی، محمد حسین، ج۲، ص۶۲.    
۴. ↑ تهذیب الاصول، خمینی، روح الله، ج۲، ص۵.    
۵. ↑ المحصول فی علم الاصول، سبحانی تبریزی، جعفر، ج۳، ص۷.    
۶. ↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۵۸۲.    
۷. ↑ تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۱۵۰.
۸. ↑ کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۲۵۷.    


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۴۳، برگرفته از مقاله «اماره معتبر».    



رده‌های این صفحه : اصول فقه | امارات | مباحث حجت | مباحث ظن
جعبه ابزار