• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ظن صادق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ظن صادق، یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به‌معنای اعتقاد غیر جازم مطابق واقع است.


تصدیق، مترادف مطلق اعتقاد، و اعتقاد از عقده به معنای گره است و تصدیق، به مناسبت مرتبط‌ شدن موضوع به محمول، «اعتقاد» نامیده شده است. نسبت موضوع به محمول و ربط آنها به یکدیگر بدون رجحان میسر نیست و تا رجحان نباشد اعتقاد قابل تصور نیست و مورد شک که بدون رجحان است، فرض ربط و نسبت است، نه ربط و نسبت حقیقی و از این‌رو به مورد شک اعتقاد گفته نمی‌شود، مگر از باب مجاز و مسامحه در تعبیر.

تصدیق که مساوی با نسبت راجح است به لحاظ جزمی یا غیر جزمی بودن چهار صورت دارد:
۱. تصدیق یقینی: اعتقاد جازم مطابق واقع.
۲. جهل مرکب: اعتقاد جازم غیر مطابق واقع.
۳. ظن صادق: اعتقاد غیر جازم مطابق واقع.
۴. ظن کاذب: اعتقاد غیر جازم غیر مطابق واقع.
[۱] ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۳، ص۲۵۷.
[۲] قوام صفری، مهدی، ترجمه برهان شفا، ص۳۷۷.    
[۳] مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۱۱۸-۱۱۹.    


در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق).
• قوام صفری، مهدی، ترجمه برهان شفا.    
• مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.    

۱. ↑ ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۳، ص۲۵۷.
۲. ↑ قوام صفری، مهدی، ترجمه برهان شفا، ص۳۷۷.    
۳. ↑ مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۱۱۸-۱۱۹.    


پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «ظن صادق»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۲/۱۲.    




جعبه ابزار