• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ظلم (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ظلم، قرار دادن چيزى در غير جايگاه اختصاصى و مناسب خودش است؛ به كم كردن باشد يا به زياد كردن، به تغيير زمان باشد يا به تغيير مكان. ظلم به تجاوز از حقّى كه به منزله نقطه مركزى دايره است، گفته مى‌شود و سه نوع است: ۱. ظلم بين انسان و خدا؛ ۲. ظلم بين خود و مردم؛ ۳. ظلم به خود. در اين‌ مقاله آیات مرتبط با ظلم معرفی می‌شوند. در این آیات از واژه‌های «بغى»، «ظلم»، «عدوان»، «قسط»، بعضى مشتقّات آنها و واژه‌هايى كه مفهوم ظلم دارد، استفاده شده است.



آثار ظلم کهدر قرآن کریم بیان شده است عبارت است از:

۱.۱ - اختلاف‌

سرکشی و ظلم، درپى‌دارنده اختلاف و تفرقه:
۱. ... وَ مَا اخْتَلَفَ فِيهِ إِلَّا الَّذِينَ أُوتُوهُ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَيِّناتُ بَغْياً بَيْنَهُمْ‌ ... «بغياً» به معناى ظلم است.
۲. ... وَ مَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ‌ ....
۳. فَاخْتَلَفَ الْأَحْزابُ مِنْ بَيْنِهِمْ‌ ... لكِنِ الظَّالِمُونَ الْيَوْمَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ.
۴. وَ ما تَفَرَّقُوا إِلَّا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ‌ ....
۵. فَاخْتَلَفَ الْأَحْزابُ مِنْ بَيْنِهِمْ فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْ عَذابِ يَوْمٍ أَلِيمٍ.
۶. وَ آتَيْناهُمْ بَيِّناتٍ مِنَ الْأَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ‌ ....

۱.۲ - انكار قيامت‌

ظلم، زمينه‌ساز انکار قیامت:
۱. قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقاءِ اللَّهِ حَتَّى إِذا جاءَتْهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً ... قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُكَ الَّذِي يَقُولُونَ فَإِنَّهُمْ لا يُكَذِّبُونَكَ وَ لكِنَّ الظَّالِمِينَ بِآياتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ.
۲. ... أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ‌ الَّذِينَ يَصُدُّونَ‌ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ يَبْغُونَها عِوَجاً وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ كافِرُونَ.
۳. وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أُولئِكَ يُعْرَضُونَ عَلى‌ رَبِّهِمْ وَ يَقُولُ الْأَشْهادُ هؤُلاءِ الَّذِينَ كَذَبُوا عَلى‌ رَبِّهِمْ أَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ‌ الَّذِينَ‌ ... وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كافِرُونَ.
۴. وَ دَخَلَ جَنَّتَهُ وَ هُوَ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ قالَ‌ ... وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً ....

۱.۳ - ترس‌

یکی از آثار ظلم ترس است. انواع ترس ناشی از ظلم عبارتند از:

۱.۳.۱ - ترس از مرگ

ظلم یهودیان، سبب ترس و هراس آنان از مرگ:
۱. وَ لَنْ يَتَمَنَّوْهُ أَبَداً بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ.
۲. وَ لا يَتَمَنَّوْنَهُ أَبَداً بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ.

۱.۳.۲ - ترس از عقوبت

ترس از عقوبت الهی، پيامد ظلم بدون جبران:
وَ أَلْقِ عَصاكَ فَلَمَّا رَآها تَهْتَزُّ كَأَنَّها جَانٌّ وَلَّى مُدْبِراً وَ لَمْ يُعَقِّبْ يا مُوسى‌ لا تَخَفْ إِنِّي لا يَخافُ لَدَيَّ الْمُرْسَلُونَ‌ إِلَّا مَنْ ظَلَمَ ثُمَّ بَدَّلَ حُسْناً بَعْدَ سُوءٍ فَإِنِّي غَفُورٌ رَحِيمٌ.

۱.۴ - تكذيب آيات خدا

ظلم‌پیشگی، زمينه‌ساز انکار آیات الهی
[۲۳] برای توضیح بیشتر به مقاله مصادیق ظلم (قرآن)، تکذیب آیات خدا رجوع شود.
:
۱. وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‌ ... أَوْ كَذَّبَ بِآياتِهِ إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ.
۲. قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُكَ الَّذِي يَقُولُونَ فَإِنَّهُمْ لا يُكَذِّبُونَكَ وَ لكِنَّ الظَّالِمِينَ بِآياتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ.
۳. ... فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَّبَ بِآياتِ اللَّهِ وَ صَدَفَ عَنْها ....
۴. فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِآياتِهِ‌ ....
۵. فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِآياتِهِ‌ ....
۶. وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآياتِ رَبِّهِ فَأَعْرَضَ عَنْها وَ نَسِيَ ما قَدَّمَتْ يَداهُ‌ ....
۷. فَلَمَّا جاءَتْهُمْ آياتُنا مُبْصِرَةً قالُوا هذا سِحْرٌ مُبِينٌ‌ وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَيْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً ....
۸. بَلْ هُوَ آياتٌ بَيِّناتٌ فِي صُدُورِ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ ما يَجْحَدُ بِآياتِنا إِلَّا الظَّالِمُونَ.
۹. وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآياتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْها إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ مُنْتَقِمُونَ.

۱.۵ - تمرّد

ظلم، زمينه‌ساز تمرّد از دستورات خداوند:
۱. فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُوا قَوْلًا غَيْرَ الَّذِي قِيلَ لَهُمْ‌ ....
۲. فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ قَوْلًا غَيْرَ الَّذِي قِيلَ لَهُمْ فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمْ رِجْزاً مِنَ السَّماءِ بِما كانُوا يَظْلِمُونَ.

۱.۶ - حسرت‌

ظلم، موجب حسرت و ندامت انسان، در قیامت:
۱. وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً ... وَ لَوْ تَرى‌ إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقالُوا يا لَيْتَنا نُرَدُّ وَ لا نُكَذِّبَ بِآياتِ رَبِّنا وَ نَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ.
۲. ... يا وَيْلَنا قَدْ كُنَّا فِي غَفْلَةٍ مِنْ هذا بَلْ كُنَّا ظالِمِينَ.
۳. وَ يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلى‌ يَدَيْهِ يَقُولُ يا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا.

۱.۷ - حق‌ناپذيرى‌

ظلم، مانع پذیرش حق و خضوع در برابر دلايل روشن آن:
۱. أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِي حَاجَّ إِبْراهِيمَ فِي رَبِّهِ أَنْ آتاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ رَبِّيَ الَّذِي يُحْيِي وَ يُمِيتُ قالَ أَنَا أُحْيِي وَ أُمِيتُ قالَ إِبْراهِيمُ فَإِنَّ اللَّهَ يَأْتِي بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَأْتِ بِها مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذِي كَفَرَ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۲. وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ كانَ زَهُوقاً وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَساراً.
۳. وَ اقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَإِذا هِيَ شاخِصَةٌ أَبْصارُ الَّذِينَ كَفَرُوا يا وَيْلَنا قَدْ كُنَّا فِي غَفْلَةٍ مِنْ هذا بَلْ كُنَّا ظالِمِينَ.
۴. فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَبَ عَلَى اللَّهِ وَ كَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جاءَهُ‌ ....
۵. وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لكِنْ كانُوا هُمُ الظَّالِمِينَ‌ لَقَدْ جِئْناكُمْ بِالْحَقِّ وَ لكِنَّ أَكْثَرَكُمْ لِلْحَقِّ كارِهُونَ.

۱.۸ - خسران‌

زیانکاری، پيامد ستمگرى:
۱. قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ.
۲. ... شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَساراً.
۳. ... وَ قَدْ خابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْماً.
۴. وَ تَراهُمْ يُعْرَضُونَ عَلَيْها خاشِعِينَ مِنَ الذُّلِّ يَنْظُرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِيٍّ وَ قالَ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ الْخاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَلا إِنَّ الظَّالِمِينَ فِي عَذابٍ مُقِيمٍ.

۱.۹ - خيانت‌

ظلم و جهل انسان، سبب خیانت وى در امانت الهی:
إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَى السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَها وَ أَشْفَقْنَ مِنْها وَ حَمَلَهَا الْإِنْسانُ إِنَّهُ كانَ ظَلُوماً جَهُولًا.

۱.۱۰ - ردّ عذر

ظلم‌پيشگى، موجب پذيرفته نشدن عذر آدمى از گناه، در آخرت:
۱. فَيَوْمَئِذٍ لا يَنْفَعُ الَّذِينَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ وَ لا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ.
۲. يَوْمَ لا يَنْفَعُ الظَّالِمِينَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ.

۱.۱۱ - زشت‌كارى‌

ظلم، منشأ بديها و سرچشمه زشت‌كاريها:
۱. الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ ظالِمِي أَنْفُسِهِمْ فَأَلْقَوُا السَّلَمَ ما كُنَّا نَعْمَلُ مِنْ سُوءٍ ....
۲. هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ أَمْرُ رَبِّكَ كَذلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ ما ظَلَمَهُمُ‌ اللَّهُ وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ‌ فَأَصابَهُمْ سَيِّئاتُ ما عَمِلُوا ....
۳. وَ لَوْ أَنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً وَ مِثْلَهُ مَعَهُ لَافْتَدَوْا بِهِ مِنْ سُوءِ الْعَذابِ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ بَدا لَهُمْ مِنَ اللَّهِ ما لَمْ يَكُونُوا يَحْتَسِبُونَ‌ وَ بَدا لَهُمْ سَيِّئاتُ ما كَسَبُوا ....
۴. فَأَصابَهُمْ سَيِّئاتُ ما كَسَبُوا وَ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْ هؤُلاءِ سَيُصِيبُهُمْ سَيِّئاتُ ما كَسَبُوا وَ ما هُمْ بِمُعْجِزِينَ.

۱.۱۲ - زوال نعمت‌

ظلم باعث زوال و ازبین رفتن نعمت می‌شود.

۱.۱۲.۱ - نپرداختن سهم مساکین

ظلم و نپرداختن سهم بینوایان از اموال خويش، سبب زوال نعمتها:
أَنْ لا يَدْخُلَنَّهَا الْيَوْمَ عَلَيْكُمْ مِسْكِينٌ‌ وَ غَدَوْا عَلى‌ حَرْدٍ قادِرِينَ‌ فَلَمَّا رَأَوْها قالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ‌ بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ‌ قالَ أَوْسَطُهُمْ أَ لَمْ أَقُلْ لَكُمْ لَوْ لا تُسَبِّحُونَ‌ قالُوا سُبْحانَ رَبِّنا إِنَّا كُنَّا ظالِمِينَ.

۱.۱۲.۲ - تخیل جاودانگی مادیات

ظلم به نفس با تخيّل جاودانگی نعمتهاى مادّى، از زمينه‌هاى زوال نعمتها:
وَ دَخَلَ جَنَّتَهُ وَ هُوَ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ قالَ ما أَظُنُّ أَنْ تَبِيدَ هذِهِ أَبَداً وَ أُحِيطَ بِثَمَرِهِ فَأَصْبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيْهِ عَلى‌ ما أَنْفَقَ فِيها وَ هِيَ خاوِيَةٌ عَلى‌ عُرُوشِها ....

۱.۱۳ - غفلت‌

ظلم‌پيشگى، عامل اصلى غفلت و دوری از حق:
... يا وَيْلَنا قَدْ كُنَّا فِي غَفْلَةٍ مِنْ هذا بَلْ كُنَّا ظالِمِينَ.

۱.۱۴ - ضلالت‌

ظلم، موجب گمراهی انسان:
۱. ... وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۲. كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْماً كَفَرُوا بَعْدَ إِيمانِهِمْ‌ ... وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۳. إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ ظَلَمُوا لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ طَرِيقاً.
۴. ... إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۵. ... فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۶. ساءَ مَثَلًا الْقَوْمُ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ أَنْفُسَهُمْ كانُوا يَظْلِمُونَ‌ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِي وَ مَنْ يُضْلِلْ فَأُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ.
۷. ... وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۸. يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ فِي الْآخِرَةِ وَ يُضِلُّ اللَّهُ الظَّالِمِينَ وَ يَفْعَلُ اللَّهُ ما يَشاءُ.
۹. أَسْمِعْ بِهِمْ وَ أَبْصِرْ يَوْمَ يَأْتُونَنا لكِنِ الظَّالِمُونَ الْيَوْمَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ.
۱۰. وَ يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلى‌ يَدَيْهِ يَقُولُ يا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا لَقَدْ أَضَلَّنِي عَنِ الذِّكْرِ بَعْدَ إِذْ جاءَنِي‌ ....
۱۱. ... وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَواهُ بِغَيْرِ هُدىً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۱۲. هذا خَلْقُ اللَّهِ فَأَرُونِي ما ذا خَلَقَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ بَلِ الظَّالِمُونَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ.
۱۳. وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ وَلِيٍّ مِنْ بَعْدِهِ وَ تَرَى الظَّالِمِينَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذابَ يَقُولُونَ هَلْ إِلى‌ مَرَدٍّ مِنْ سَبِيلٍ.
۱۴. ... إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۱۵. وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَ هُوَ يُدْعى‌ إِلَى الْإِسْلامِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۱۶. ... وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۱۷. وَ قَدْ أَضَلُّوا كَثِيراً وَ لا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا ضَلالًا.

۱.۱۵ - قتل‌

عصیان و تجاوزگرى (ستمگرى)، ريشه گرایش بنی‌اسرائیل به کفر و قتل انبیا:
۱. وَ إِذْ قُلْتُمْ يا مُوسى‌ ... وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ‌ ... وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ.
۲. ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ ما ثُقِفُوا إِلَّا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَ حَبْلٍ مِنَ النَّاسِ وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَ ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الْمَسْكَنَةُ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ.

۱.۱۶ - كاهش ايمان‌

ظلم، موجب كاهش مرتبه و ارزش ایمان:
الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ‌ ....

۱.۱۷ - كفر

ظلم، موجب گرايش آدمى به کفر:
۱. وَ إِذْ قُلْتُمْ يا مُوسى‌ لَنْ نَصْبِرَ عَلى‌ طَعامٍ واحِدٍ ...ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ.
۲. أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِي حَاجَّ إِبْراهِيمَ فِي رَبِّهِ أَنْ آتاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ‌ ... فَإِنَّ اللَّهَ يَأْتِي بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَأْتِ بِها مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذِي كَفَرَ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ.
۳. ... ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ.
۴. لِيَقْطَعَ طَرَفاً مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَوْ يَكْبِتَهُمْ فَيَنْقَلِبُوا خائِبِينَ‌ لَيْسَ لَكَ‌ ... يَتُوبَ عَلَيْهِمْ أَوْ يُعَذِّبَهُمْ فَإِنَّهُمْ ظالِمُونَ.
۵. أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ‌ ... فَأَبَى الظَّالِمُونَ إِلَّا كُفُوراً.
۶. وَ اقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَإِذا هِيَ شاخِصَةٌ أَبْصارُ الَّذِينَ كَفَرُوا يا وَيْلَنا قَدْ كُنَّا فِي غَفْلَةٍ مِنْ هذا بَلْ كُنَّا ظالِمِينَ.

۱.۱۸ - محروميّت از اجابت‌

روحيّه ستم‌پيشگى، علّت دريغ نمودن خداوند، از برآوردن تمامى خواسته‌ها:
وَ آتاكُمْ مِنْ كُلِّ ما سَأَلْتُمُوهُ‌ ... إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ. بنا بر اينكه «من» در «من كلّ ...» براى تبعيض و مراد از سؤال، درخواست زبانى و نيز جمله «انّ الإنسان ...» تعليل جملات قبل باشد؛ يعنى به علت اينكه انسان، اهل ظلم است، خداوند بعضى خواسته‌هاى او را اجابت مى‌كند.

۱.۱۹ - محروميّت از امامت‌

ظلم، موجب محروم شدن از رسيدن به مقام امامت
[۹۵] برای توضیح بیشتر به مقاله امامت ظالمان‌ (قرآن) رجوع شود.
:
وَ إِذِ ابْتَلى‌ إِبْراهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ.

۱.۲۰ - ولايت ظالمان

ظلم، موجب قرار گرفتن، تحت ولایت و حاکمیّت ظالمان
[۹۷] برای توضیح بیشتر به مقاله کیفر ظالمان‌ (قرآن) رجوع شود.
:
وَ كَذلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِمِينَ بَعْضاً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ.


تنزیه از ظلم (قرآن)، ظالمان (قرآن) و مصادیق ظلم (قرآن).


۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۳۱۵، «ظلم».    
۲. بقره/سوره۲، آیه۲۱۳.    
۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۵۴۴.    
۴. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج ۱، ص ۲۵۶.    
۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹.    
۶. مریم/سوره۱۹، آیه۳۷.    
۷. مریم/سوره۱۹، آیه۳۸.    
۸. شوری/سوره۴۲، آیه۱۴.    
۹. زخرف/سوره۴۳، آیه۶۵.    
۱۰. جاثیه/سوره۴۵، آیه۱۷.    
۱۱. انعام/سوره۶، آیه۳۱.    
۱۲. انعام/سوره۶، آیه۳۳.    
۱۳. اعراف/سوره۷، آیه۴۴.    
۱۴. اعراف/سوره۷، آیه۴۵.    
۱۵. هود/سوره۱۱، آیه۱۸.    
۱۶. هود/سوره۱۱، آیه۱۹.    
۱۷. کهف/سوره۱۸، آیه۳۵.    
۱۸. کهف/سوره۱۸، آیه۳۶.    
۱۹. بقره/سوره۲، آیه۹۵.    
۲۰. جمعه/سوره۶۲، آیه۷.    
۲۱. نمل/سوره۲۷، آیه۱۰.    
۲۲. نمل/سوره۲۷، آیه۱۱.    
۲۳. برای توضیح بیشتر به مقاله مصادیق ظلم (قرآن)، تکذیب آیات خدا رجوع شود.
۲۴. انعام/سوره۶، آیه۲۱.    
۲۵. انعام/سوره۶، آیه۳۳.    
۲۶. انعام/سوره۶، آیه۱۵۷.    
۲۷. اعراف/سوره۷، آیه۳۷.    
۲۸. یونس/سوره۱۰، آیه۱۷.    
۲۹. کهف/سوره۱۸، آیه۵۷.    
۳۰. نمل/سوره۲۷، آیه۱۳.    
۳۱. نمل/سوره۲۷، آیه۱۴.    
۳۲. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۹.    
۳۳. سجده/سوره۳۲، آیه۲۲.    
۳۴. بقره/سوره۲، آیه۵۹.    
۳۵. اعراف/سوره۷، آیه۱۶۲.    
۳۶. انعام/سوره۶، آیه۲۱.    
۳۷. انعام/سوره۶، آیه۲۷.    
۳۸. انبیاء/سوره۲۱، آیه۹۷.    
۳۹. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۷.    
۴۰. بقره/سوره۲، آیه۲۵۸.    
۴۱. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۱.    
۴۲. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۲.    
۴۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۹۷.    
۴۴. زمر/سوره۳۹، آیه۳۲.    
۴۵. زخرف/سوره۴۳، آیه۷۶.    
۴۶. زخرف/سوره۴۳، آیه۷۸.    
۴۷. اعراف/سوره۷، آیه۲۳.    
۴۸. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۲.    
۴۹. طه/سوره۲۰، آیه۱۱۱.    
۵۰. شوری/سوره۴۲، آیه۴۵.    
۵۱. آیه۷۲.    
۵۲. روم/سوره۳۰، آیه۵۷.    
۵۳. غافر/سوره۴۰، آیه۵۲.    
۵۴. نحل/سوره۱۶، آیه۲۸.    
۵۵. نحل/سوره۱۶، آیه۳۳.    
۵۶. نحل/سوره۱۶، آیه۳۴.    
۵۷. زمر/سوره۳۹، آیه۴۷.    
۵۸. زمر/سوره۳۹، آیه۴۹.    
۵۹. زمر/سوره۳۹، آیه۵۱.    
۶۰. قلم/سوره۶۸، آیات۲۴-۲۹.    
۶۱. کهف/سوره۱۸، آیه۳۵.    
۶۲. کهف/سوره۱۸، آیه۴۲.    
۶۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۹۷.    
۶۴. بقره/سوره۲، آیه۲۵۸.    
۶۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۸۶.    
۶۶. نساء/سوره۴، آیه۱۶۸.    
۶۷. مائده/سوره۵، آیه۵۱.    
۶۸. انعام/سوره۶، آیه۱۴۴.    
۶۹. اعراف/سوره۷، آیه۱۷۷.    
۷۰. اعراف/سوره۷، آیه۱۷۸.    
۷۱. توبه/سوره۹، آیه۱۹.    
۷۲. توبه/سوره۹، آیه۱۰۹.    
۷۳. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۷.    
۷۴. مریم/سوره۱۹، آیه۳۸.    
۷۵. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۷.    
۷۶. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۹.    
۷۷. قصص/سوره۲۸، آیه۵۰.    
۷۸. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۱.    
۷۹. شوری/سوره۴۲، آیه۴۴.    
۸۰. احقاف/سوره۴۶، آیه۱۰.    
۸۱. صفّ/سوره۶۱، آیه۷.    
۸۲. جمعه/سوره۶۲، آیه۵.    
۸۳. نوح/سوره۷۱، آیه۲۴.    
۸۴. بقره/سوره۲، آیه۶۱.    
۸۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۱۲.    
۸۶. انعام/سوره۶، آیه۸۲.    
۸۷. بقره/سوره۲، آیه۶۱.    
۸۸. بقره/سوره۲، آیه۲۵۸.    
۸۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۱۲.    
۹۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۲۷.    
۹۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۲۸.    
۹۲. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۹.    
۹۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۹۷.    
۹۴. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۴.    
۹۵. برای توضیح بیشتر به مقاله امامت ظالمان‌ (قرآن) رجوع شود.
۹۶. بقره/سوره۲، آیه۱۲۴.    
۹۷. برای توضیح بیشتر به مقاله کیفر ظالمان‌ (قرآن) رجوع شود.
۹۸. انعام/سوره۶، آیه۱۲۹.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۹، ص۲۸۱، برگرفته از مقاله «ظلم».    


رده‌های این صفحه : ظلم | موضوعات قرآنی




جعبه ابزار