• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

طِمْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





طِمْر (به کسر طاء و سکون میم) از واژگان نهج البلاغه به معنای لباس کهنه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه به عثمان بن حنیف و درباره ظلم و کبر و ... از این واژه استفاده نموده است.
این ماده سه بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



طِمْر (مثل عِلْم) به معنای لباس کهنه آمده است و به قولی کساء پوسیده از غیر پشم.
جمع آن «أَطْمَار» است.


مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بِطِمْرَيْهِ - نامه ۴۵ (زهد)

امام (صلوات‌الله‌علیه) به عثمان بن حنیف فرماندار بصره درباره زهد خود می‌نویسد:
«إِمامَكُمْ قَدِ اكْتَفَى مِنْ دُنْياهُ بِطِمْرَيْهِ، وَ مِنْ طُعْمِهِ بِقُرْصَيْهِ ... فَوَ اللهِ ما كَنَزْتُ مِنْ دُنْياكُمْ تِبْراً ... وَ لا أَعْدَدْتُ لِبالي ثَوْبي طِمْراً
«امام شما از لباس دنیا به دو لباس کهنه و از طعامش به دو قرص نان اکتفا کرده به خدا قسم از دنیای شما و لو ریزه طلائی ذخیره نکرده و برای لباس پوسیده‌ام، لباس کهنه‌ای آماده ننموده‌ام.»

۲.۲ - طِمْرِهِ - خطبه ۱۹۲ (ظلم و کبر)

درباره این‌که ظلم و کبر از آلات فریفتن شیطان است فرموده است:
«فَإنَّها مَصْيَدَةُ إِبْليسَ ... فَما تُكْدي أَبَداً، وَ لا تُشْوي أَحَداً، لا عالِماً لِعِلْمِهِ، وَ لا مُقِلاًّ في طِمْرِهِ
«آن‌ها آلات شکار شیطان است، هیچ وقت عاجز نمی‌شنوند و از کسی خطا نمی‌کنند. نه از عالمی در اثر علمش و نه از فقیری در اثر لباس کهنه‌اش.»


این ماده سه بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۸۲.    
۲. طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۳۷۷.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۳۹۱.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۷۶، نامه ۴۵.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۷۹، نامه ۴۵.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۱۷، نامه ۴۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۵۱.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۶۷.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۷۱.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۱۸۶.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۸۹.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۲۰۷.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۶۴، خطبه ۱۹۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص، خطبه ۱۸۷.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص، خطبه ۱۹۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۵۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۵۹.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۸۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۴۳۷.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۳۵۹.    
۲۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۶۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «طمر»، ج۲، ص۶۸۲.    






جعبه ابزار