طغیانگری کافران (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از مصادیق
طغیانگران که در آیات
قرآن به آنها اشاره شده، «
کافران» هستند.
کافران، مردمى طغيان‌گر و سركش:
«أَمْ تَأْمُرُهُمْ أَحْلامُهُمْ بِهذا أَمْ هُمْ قَوْمٌ طاغُونَ • أَمْ يَقُولُونَ تَقَوَّلَهُ بَلْ لا يُؤْمِنُونَ؛
آيا عقلهايشان آنها را به اين اعمال دستور مى‌دهد، يا قومى طغيانگرند؟! يا مى‌گويند:
قرآن را به خدا افترا بسته؟! چنين نيست، بلكه آنان ايمان ندارند (و اينها بهانه است).»
لجاجت و
تعصب كوركورانه اشراف
كافر مکّه و
تحیّر و سرگردانى آنها در
طغیان و سركشى:
«وَ إِنَّ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ عَنِ الصِّراطِ لَناكِبُونَ • وَ لَوْ رَحِمْناهُمْ وَ كَشَفْنا ما بِهِمْ مِنْ ضُرٍّ لَلَجُّوا فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ؛
امّا كسانى كه به آخرت ايمان ندارند از اين راه منحرف مى‌شوند. و اگر به آنان رحم كنيم و ناراحتى‌ها و مشكلات آنان را برطرف سازيم، نه تنها بيدار نمى‌شوند، بلكه در طغيانشان
لجاجت مى‌ورزند و سرگردان مى‌مانند. »
كافران به
قرآن و منكران معارف آن، از مصاديق طغيان‌گران:
«أَ وَ لَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْ‌ءٍ وَ أَنْ عَسى أَنْ يَكُونَ قَدِ اقْتَرَبَ أَجَلُهُمْ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ • مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلا هادِيَ لَهُ وَ يَذَرُهُمْ فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ؛
آيا در ملكوت
آسمانها و
زمین (و حاكميت مطلق خداوند بر آنها)، و آنچه خدا آفريده است، از روى دقّت و عبرت نظر نيفكندند؟! و آيا در اين نيز انديشه نكردند كه شايد پايان زندگى آنها نزديك شده باشد؟! اگر به‌اين كتاب آسمانى روشن ايمان نياورند،) بعد از آن به كدام سخن ايمان خواهند آورد؟! هر كس را خداوند به جرم اعمال زشتش گمراه سازد، هدايت كننده‌اى ندارد؛ و آنها را در طغيان و سركشى‌شان رها مى‌سازد، و سرگردان مى‌شوند.»
طغیان و سرکشی، مهم‌ترین ویژگی کفرورزی است.
قرآن کریم، ویژگی مهم کفرورزی فرعون را طغیانگری او معرفی می‌کند.
امام خمینی همواره با یادآوری داستان موسی و فرعون به ویژگی‌ها و پیامدهای نظام
کفر که یکی از آنها طغیانگری است اشاره کرده در این زمینه به برخی آیات الهی استناد می‌کند.
(اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ اِلَی النُّوُرِ وَالَّذِینَ کَفَرُواْ اَوْلِیَآؤُهُمُ الطَّاغُوتُ) و معتقد است همین دو راه است یا ایمان است، یا
کفر و
طاغوت که منتهای آن جهنم است.
طاغوت واژه‌ای
قرآنی به معنای طغیانگر و متجاوز از حدود دینی، اعتقادی و اخلاقی است. امام خمینی با بهره‌گیری از برخی آیات، به نهی از ولایت طاغوت، در نگرش و‌اندیشه سیاسی خودشان پرداخته‌اند. ایشان معتقدند که هر حرکتی در این عالم صورت می‌پذیرد، از دو صورت خارج نیست یا به طرف
صراط مستقیم و الله است و یا طاغوتی است
از دیدگاه ایشان مسیر طغیانگری و طاغوت، مسیر ضلالت و گمراهی و خارج از فطرت است.
استفاده و کاربرد طغیانگری و طاغوت در ادبیات سیاسی، اجتماعی امام خمینی به‌صورت گسترده‌ای به کار گرفته است در اینجا به برخی برداشت‌های مهم از واژه طغیانگری و طاغوت اشاره می‌شود:
۱- تعبیر به برانداختن طاغوت: امام خمینی قدرت‌های سیاسی ناروا و ناحق را طاغوت می‌نامد و با استدلال به آیات
قرآنی، اطاعت از طاغوت یعنی قدرت‌های سیاسی ناروا را نهی می‌کند.
۲- امام خمینی، انگیزه و جهت ولایت طاغوت را مادی و شیطانی می‌داند که حتی معنویات را هم در طرف مادیات تعریف می‌کند و جهت مادی به آن می‌دهد در مقابل انگیزه و جهت
ولایت الهی قرار دارد. ایشان با اشاره به مظاهر و مصادیق طاغوت و با تحلیل و تفسیر مفاهیم نور و ظلمت به دو نوع ولایت خداوند و ولایت طاغوت می‌پردازد.
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۹، ص۱۸۳، برگرفته از مقاله «مصادیق طغیانگران (کافران)». •
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.
