طعام (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طعام: (كَفَّارَةٌ طَعامُ مَساكِيْنَ) در اين كه منظور از
«طعام» چيست؟ بعضى از مفسران احتمال داده‌اند: مراد ماهيانى است كه بدون
صید مى‌ميرند و بر روى
آب مى‌مانند؛ در حالى كه مى‌دانيم اين سخن درست نيست؛ زيرا ماهى مرده خوردنش
حرام است. آنچه بيشتر از ظاهر آيه استفاده مى‌شود اين است كه منظور از طعام همان خوراكى است كه از ماهيان صيد شده ترتيب داده شود؛ زيرا آيه مى‌خواهد دو چيز را مجاز كند: نخست صيد كردن و ديگر خوردن غذاى صيد شده.
ضمناً از مفهوم اين تعبير، فتواى معروفى كه در ميان فقهاى ما وجود دارد، نيز اجمالًا استفاده مى‌شود كه در مورد حيوانات صحرايى نه تنها اقدام به صيد حرام است، كه خوردن گوشت حيوانات صيد شده نيز مجاز نيست.
«طعام» معناى مصدرى نيز دارد و به معناى
«اطعام» است.
ترجمه و تفسیر آیات مرتبط با
طعام:
(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَقْتُلُواْ الصَّيْدَ وَأَنتُمْ حُرُمٌ وَمَن قَتَلَهُ مِنكُم مُّتَعَمِّدًا فَجَزَاء مِّثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَو عَدْلُ ذَلِكَ صِيَامًا لِّيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ عَفَا اللّهُ عَمَّا سَلَف وَمَنْ عَادَ فَيَنتَقِمُ اللّهُ مِنْهُ وَاللّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ) (اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! در حال
احرام، شكار نكنيد؛ و هر كس از شما از روى عمد آن را به
قتل برساند، بايد كفّاره‌اى معادل آن از
چهارپایان بدهد؛ كفّاره‌اى كه دو نفر عادل از شما، معادل بودن آن را تصديق كنند؛ و بصورت
قربانی به حريم
کعبه برسد؛ يا به جاى قربانى، با اطعام مستمندان
کفاره دهد؛ يا معادل آن، روزه بگيرد، تا كيفر كار خود را بچشد. خداوند گذشته را
عفو كرده است. و هر كس تكرار كند، خدا او را مجازات مى‌كند؛ و خداوند، توانا و داراى مجازات است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: «
أَوْ كَفَّارَةٌ طَعامُ مَساكِينَ أَوْ عَدْلُ ذلِكَ صِياماً»: دو خصلت ديگرى است براى كفاره صيد در حرم.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَلَا تَحَاضُّونَ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِينِ) (و يكديگر را بر اطعام مستمندان تشويق نمى‌كنيد)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: شما نه
یتیم را احترام مى‌كنيد، و نه يكديگر را بدادن
صدقه بر
مساکین تهى دست سفارش و تشويق مى‌كنيد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «طعام»، ص۳۵۵.
