طرق شیخ طوسی به بسطام بن سابور

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

طرق شیخ طوسی به بسطام بن سابور، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و به طرقی گفته می‌شود که از طریق شیخ طوسی به بسطام بن سابور می‌رسد.

---

شیخ طوسی در فهرست به بسطام بن سابور سه طریق دارد که ذیلاً بیان می‌شود:

۱.۱ - طریق اول

۱- عدة من اصحابنا
۲- محمد بن علی بن حسین
۳- محمد بن حسن بن ولید
۴- صفار
۵- علی بن اسماعیل
۶- صفوان بن یحیی
از بسطام بن سابور

۱.۲ - طریق دوم

۱- احمد بن محمد بن موسی
۲- احمد بن محمد بن سعید
۳- احمد بن عمر بن کیسبه
۴ - علی بن حسن طاطری
۵- محمد بن ابی‌حمزه
از بسطام بن سابور

۱.۳ - طریق سوم

۱- احمد بن عبدون
۲- ابوطالب انباری
۳- حمید
۴- نهیکی
از بسطام بن سابور

---

دیدگاه برخی از علما درباره طریق بسطام بن سابور به شرح زیر است:

۲.۱ - محقق اردبیلی

در طریق شیخ طوسی به بسطام زیات - طریق اول - علی بن اسماعیل از صفوان بن یحیی روایت کرده است و یک طریق وی به بسطام بن سابور - طریق دوم - مجهول و در طریق دیگر - طریق سوم - ابن انباری است.

۲.۲ - آیت‌الله خویی

شیخ طوسی در فهرست به بسطام بن سابور دو طریق دارد هر دو طریق ضعیف می‌باشند یکی از آن‌ها - طریق دوم - از جهت احمد بن عمر بن کیسبه و دیگری - طریق سوم - از جهت ابوطالب انباری ضعیف است. آیة الله خویی در مورد این که بسطام بن سابور و بسطام بن سابور زیات یکی هستند یا خیر می‌فرماید:
سید تفرشی احتمال اتحاد داده است و استرآبادی در وسیط قطع به اتحاد دارد گر چه این نظر خلاف ظاهر کلام نجاشی و شیخ می‌باشد. چون آن دو دو عنوان دارند ولی اتحاد قریب به نظر می‌رسد برای این که شیخ در رجال خودش و همین طور برقی به عنوان بسطام زیات اکتفا کرده‌اند و به عنوان مؤید اتحاد می‌توان گفت اگر این دو عنوان متعدد بودند لازم بود برای بسطام بن سابور هم‌چون بسطام بن سابور زیات مشخصه بیان می‌داشتند تا اشتباه بین آن دو رخ ندهد مضافاً دو شخص که به بسطام و سابور نام گذاری شده باشند بسیار‌ اندک است و بعید است که دو شخص در یک طبقه و با یک اسم و هر دو دارای کتاب و مشهور باشند. آن‌گاه بیان می‌کنند در طریق شیخ طوسی به بسطام بن زیات - طریق اول - علی بن اسماعیل وجود دارد که در کتب رجال توثیق نشده است.

---