طبقه مفسران صحابه شیعه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طبقه مفسران صحابه شیعه به
مفسران صحابه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و امامان علیهم‌السّلام یا
مفسران عصر رسالت، از نظر شیعه اطلاق می‌شود.
اختلاف شیعه و
اهل سنت در مقام ارزش گذاری اقوال
تفسیری صحابه و
تابعان باعث شده است
طبقات مفسران نزد شیعه سیمایی متفاوت از
طبقات مفسران نزد اهل سنت پیدا کند. بر خلاف اهل سنت که با اقوال
صحابه و تابعان مانند
روایات نبوی رفتار می‌کنند شیعه برای اقوال آن‌ها مانند اقوال سایر مسلمانان هیچ گونه حجیتی قائل نیست، مگر از راه
روایت از
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم . اما غیر از شخص
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، به
نص خبر متواتر ثقلین ، قول عترت و
اهل بیت علیهم‌السّلام را تالی قولی
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و همانند آن دارای
حجیت می‌دانند.
بنابراین،
علامه طباطبایی طبقه مفسران صحابه شیعه را -که همان
طبقه اول
مفسران شیعه هستند- شامل کسانی می‌داند که روایات
تفسیر را از
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم یا ائمه اهل بیت علیهم‌السّلام فرا گرفته، به طور غیرمرتب ثبت کرده و به روایت آن‌ها پرداخته‌اند؛ مانند:
زراره ،
محمد بن مسلم ، معروف، جریر و….
اما
صاحب کتاب مبانی و روشهای
تفسیر قرآن مبنایی دیگر دارد و افرادی از
صحابه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم را همچون
ابن عباس ،
ابن مسعود ،
ابی بن کعب و
جابر بن عبدالله انصاری از
طبقه اول
مفسران شیعه برشمرده و افرادی از تابعان مانند
سعید بن جبیر ، یحیی بن یعمر، ابوصالح میزان بصری،
طاووس بن کیسان معروف به یمانی، محمد بن سائب کلبی، جابر بن یزید جعفی و اسماعیل سدی کوفی را از
مفسران تابعان
شیعه و ذیل
طبقه دوم
مفسران شیعه ذکر می‌کند. در این تقسیم بندی علاوه بر مقبولیت
مفسر نزد شیعه، ملاک
صحابی پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، تابعان،
صحابی امامان معصوم علیهم‌السّلام و سپس چند برهه زمانی متاخر دخیل است. بر این اساس، افراد پیش از
مفسران جدید شیعه را به هفت
طبقه تقسیم کرده است؛ در حالی که علامه طباطبایی رحمة‌الله‌علیه صرف نظر از
مفسران جدید شیعه، همه
مفسران شیعه را در سه
طبقه قرار داده است.
طبقات مفسران شیعه.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «طبقه مفسران صحابه شیعه».
