طالوت (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طالوت از
واژگان قرآن کریم نام فرماندهی است که از طرف
خدا به واسطه بعضی از
پیامبران بر
بنی اسرائیل تعیین گردید.
قصه
طالوت در
سوره بقره ذکر شده است.
طالوت نام فرماندهی است که از طرف خدا به واسطه بعضی از پیامبران بر بنی اسرائیل، تعیین گردید.
به مواردی از
طالوت که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا قَالُوا أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِنَ الْمَالِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ وَاللَّهُ يُؤْتِي مُلْكَهُ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ) (
و پيامبرشان به آنها گفت: «خداوند «
طالوت» را براى زمامدارى شما برگزيده است.» گفتند: «چگونه او بر ما حكومت كند، با اين‌كه ما از او شايسته‌تريم،
و او ثروت زيادى ندارد؟!» گفت: «خدا او را بر شما برگزيده،
و او را دردانش
و توانايى جسمانى، فزونى بخشيده است. خداوند، مُلكش را به هر كس بخواهد، مى‌بخشد؛
و احسان خداوند، گسترده است؛
و از لياقت افراد آگاه است.»)
(فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَمَنْ لَمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ ) (هنگامى كه
طالوت به فرماندهى لشكر بنى‌اسرائيل منصوب شد،
و سپاهيان را با خود بيرون برد، به آنها گفت: «خداوند، شما را به وسيله يک نهر آب، آزمايش مى‌كند؛ آنها كه از آن بنوشند، از من نيستند؛
و آنها كه بيشتر از یک پيمانه با دست خود، از آن نخورند، از من هستند.»
و همگى جز عدّه كمى، از آن نوشيدند.)
مجمل قصه
طالوت در
قرآن در آیات فوق به قرار ذیل است: گروهی از بنی اسرائیل به پیامبرشان گفتند پادشاه
و فرماندهی برای ما تعیین کن تا تحت فرمان او در راه خدا جهاد کنیم. فرمود: شاید در صورت وجوب قتال از آن سر پیچید. گفتند: چرا جنگ نمی‌کنیم حال آنکه از دیارمان رانده
و از فرزندانمان دور افتاده‌ایم!
پیامبرشان گفت: خداوند
طالوت را برای شما فرمانده معین کرده، گفتند: از کجا او لیاقت این کار را دارد؟! ما به این کار از او سزاوارتریم،
و او ثروتمند هم نیست! پیامبر فرمود: خدا او را برگزیده
و او را از حیث وجود
و بدن توانا
و از حیث دانش وسعت داده است.
و دلیل حکومت او آن است: تابوت عهد که شما را در آن آرامش است از جانب خدا
و شامل یادگاری از
آل موسی و آل هارون است پیش شما آید (
و چون
تابوت عهد را دیدند به حکومت
طالوت خاضع شدند).
طالوت با لشکریان خویش برای جهاد بیرون شد
و در نهری لشکریان خویش را امتحان کرد. بالاخره در جهاد پیروز شد
و داود که جزء لشکریان او بود، جالوت فرمانده دشمن را کشت.
در مجمع البیان فرموده:
طالوت از اولاد بنیامین بن یعقوب بود، نه از خانواده نبوت بود
و نه پادشاهی که نبوت در خانواده
لاوی بن یعقوب و حکومت در خانواده
یهودا بن یعقوب بود،
و طالوت را به واسطه طول قامتش
طالوت گفته‌اند، ولی این در صورتی است که بگوییم
طالوت عربی است.
راغب اصفهانی تصریح کرده که آن اسم عجمی است.
در
تورات فعلی در کتاب اول
سموئیل باب ۱۰ به بعد این داستان نقل شده، ولی اسم فرمانده منصوب شاول است.
در
تفسیر المنار گفته: ظاهرا
طالوت معرب شاول است هر چند در لفظ از آن بعید می‌باشد
و گفته‌اند که
طالوت لقب شاول است، به واسطه طول قامتش، که در کتاب اول
سموئیل هست که تمام بنی اسرائیل در طول قامت فقط به شانه او می‌رسیدند، ولی اعتراض شده که
طالوت غیر منصرف است
و این بر خلاف لقب بودن
و عربیّت می‌باشد.
از
محمد عبده نقل کرده که گفته: اسم او
طالوت بوده، در تورات بی‌جا شاول گفته شده
و اعتمادی بر آن نیست.
در
مجمع البیان فرموده: گفته‌اند اسم آن پیامبر که
طالوت را معرّفی کرد
شمعون و به قولی
یوشع بن نون و به قولی
اشموئیل که با عربی اسمعیل است، بود
و قول اخیر از
حضرت باقر (علیه‌السّلام) مروی است.
تفسیر المنار: یوشع بودن را انکار کرده که قضیّه در عصر
داود بوده
و یوشع در زمان حضرت موسی زندگی می‌کرده است.
عیاشی از
حضرت صادق (علیه‌السّلام) نقل کرده: پادشاه در آن زمان قشون را اداره کرده
و لشکرکشی می‌کرد
و پیغمبر امر او را اقامه کرده
و از خداوند خبر می‌داد.
کوتاه سخن آنکه: بنی‌اسرائیل در عهد
سموئیل که همان اسمعیل باشد سر از شریعت موسی بر تافتند در نتیجه زبون
و ضعیف شدند، فلسطینیان بر آنها حمله کرده از دار
و دیارشان آنها را بیرون راندند
و ظاهرا فرزندانشان را به اسارت گرفتند.
(اُخْرِجْنا مِنْ دِیارِنا وَ اَبْنائِنا) (از خانه‌ها
و فرزندانمان رانده شده‌ايم.)
آنها چاره‌ای جز جنگ نداشتند، لذا از اسمعیل خواستند فرماندهی بر آنها نصب کند
و او
طالوت را تعیین نمود، آمدن صندوق عهد سبب شد که حکومت او را بپذیرند
و او در لشکر کشی خود پیروز شد.
(فَهَزَمُوهُمْ بِاِذْنِ اللَّهِ وَ قَتَلَ داوُدُ جالُوتَ.) (آن‌گاه به خواست خدا، آنها سپاه دشمن را به هزيمت وا داشتند؛
و «داوود» نوجوان شجاعى كه در لشكر «
طالوت» بود، «
جالوت» را كشت.)
نام
طالوت دو بار در
قرآن مجید آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «طالوت»، ج۴، ص۲۲۶-۲۲۹.
