ضِغْن (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ضِغْن (به کسر ضاد) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
کینه است.
حضرت علی (علیهالسلام) درباه
عایشه و شورای شش نفره و... از این واژه استفاده نموده است.
ضِغْن به معنای کینه آمده است.
و جمع آن
اَضْغان است.
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» استفاده شده به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) درباره تلاشهای عائشه ساقط کردن ایشان فرموده است:
«وَ أَمّا فُلانَةُ، فَأَدْرَكَها رَأْيُ الْنِّساءِ، وَ ضِغْنٌ غَلا في صَدْرِها كَمِرْجَلِ الْقَيْنِ.» «اما عائشه در این کار او را کوتاه فکری زنانه گرفت و کینهاش به من که مانند دیک آهنگداز در سینهاش جوشید.»
امام (صلواتاللهعلیه) در رابطه با شورای شش نفره که
سعد وقاص فرموده است:
«فَصَغا رَجُلُ مِنْهُمْ لِضِغْنِه، وَ مالَ الاْخَرُ لِصِهْرهِ، مَعَ هَن وَهَن.» «مردی از آنها (
سعد وقاص) از من منحرف شد به
علت عداوتی که به من داشت و دیگری (
عبد الرحمن بن عوف که شوهر ناخواهری
عثمان بود) به علت داماد بودن به طرف دیگر میل کرد با قضایای دیگری که خوب نیست بگویم.»
امام (صلواتاللهعلیه) درباره
رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) فرموده است:
«دَفَنَ [
اللهُ]
بِهِ الضَّغائِنَ.» «
خداوند به وسیله او کینههای دلها را از بین برد.»
در
خطبه ۱۹۲ میفرمایند:
«وَ اجْتَنِبوا كُلَّ أَمْر كَسَرَ فِقْرَتَهُمْ... مِنْ تَضاغُنِ الْقُلوبِ.» «و از هر كارى كه ستون فقرات آنها را در هم شكست و قدرتشان را سست كرد، اجتناب ورزيد، يعنى از كينههاى درونى.»
این ماده شش بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ضغن»، ج۲، ص۶۶۲.