ضَمّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ضَمّ (به فتح ضاد
و تشدید میم) از
واژگان نهج البلاغه به معنای جمع کردن آمده است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره خودش از این واژه استفاده نموده است.
این ماده دوازده بار در «
نهج‌البلاغه» آمده است.
ضَمّ به معنای جمع کردن آمده است.
«
الضَمّ: الجَمعُ بَین الشیئین فَصاعِدا.»
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره خودش فرموده است:
«وَ قَدْ عَلِمْتُمْ مَوْضِعي مِنْ رَسولِ اللهِ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) ... وَضَعَني في حِجْرِهِ وَ أَنا وليدٌ يَضُمُّني إِلَى صَدْرِهِ.» «نزدیکی مرا با آن حضرت دانسته‌اید من بچه بودم مرا در آغوش می‌گرفت
و در سینه‌اش می‌فشرد.»
«اضطمام» به آغوش کشیدن، به طرف خود جمع کردن است.
وقتی که آن مرد گفت: یا امیرالمؤمنین آیا
علم غیب می‌دانی امام (صلوات‌الله‌علیه) خندید
و علم غیب را بیان کرد
و فرمود: این علم غیب است که جز
خدا نمی‌داند.
«وَ ما سِوَى ذلِكَ فَعِلْمٌ عَلَّمَهُ اللهُ نَبِيَّهُ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) فَعَلَّمَنيهِ، وَ دَعا لي بِأَنْ يَعِيَهُ صَدْري، وَ تَضْطَمَّ عَلَيْهِ جَوانِحي.» «غیر از این‌ها چیزهائی است که خدا به رسولش آموخته
و او نیز به معنی یاد داده
و دعا کرده که سینه من آنها را در خود جای دهد
و دنده‌هایم در میان خود جمع کند.»
این ماده دوازده بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ضم»، ج۲، ص۶۶۶.
