ضغن (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ضِغْن (به کسر ضاد) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
کینه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباه
عایشه و شورای شش نفره و... از این واژه استفاده نموده است.
ضِغْن به معنای کینه آمده
و جمع آن اَضْغان است.
• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره تلاش‌های عائشه ساقط کردن ایشان فرموده است:
«وَأَمَّا فُلاَنَةُ، فَأَدْرَكَهَا رَأْيُ الْنِّسَاءِ، وَضِغْنٌ غَلاَ فِي صَدْرِهَا كَمِرْجَلِ الْقَيْنِ» «اما عائشه در این کار او را کوتاه فکری زنانه گرفت و کینه‌اش به من که مانند دیک آهن‌گداز در سینه‌اش جوشید.»
(شرح‌های خطبه:
)
• امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با شورای شش نفره که
سعد وقاص فرموده است:
«فَصَغَا رَجُلُ مِنْهُمْ لِضِغْنِه، وَمَالَ الاْخَرُ لِصِهْرهِ، مَعَ هَن وَهَن» «مردی از آنها (
سعد وقاص) از من منحرف شد به علت عداوتی که به من داشت و دیگری (
عبد الرحمن بن عوف که شوهر ناخواهری
عثمان بود) به علت داماد بودن به طرف دیگر میل کرد با قضایای دیگری که خوب نیست بگویم.»
(شرح‌های خطبه:
)
• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده است:
«دَفَنَ [اللهُ] بِهِ الضَّغَائِنَ» «
خداوند به وسیله او کینه‌های دلها را از بین برد.»
(شرح‌های خطبه:
)
این ماده شش بار در «
نهج البلاغه» آمده است. مانند:
«وَاجْتَنِبُوا كُلَّ أَمْر كَسَرَ فِقْرَتَهُمْ... مِنْ تَضَاغُنِ الْقُلُوبِ» (و از هر كارى كه ستون فقرات آنها را در هم شكست و قدرتشان را سست كرد، اجتناب ورزيد، يعنى از كينه‌هاى درونى.)
(شرح‌های خطبه:
)
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ضغن»، ج۲، ص۶۶۲.
