صِفِّین (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صِفِّين (به کسر صاد و فاء مشدد) از
واژگان نهج البلاغه نام محلّی در نزدیکی شهر
شام و انتهای
عراق، نزدیک شهر رقّه در ساحل
فرات از جانب غربی، که به علت وقوع جنگ تاریخی بین
امیرالمومنین (صلوات‌الله‌علیه) و
معاویه در آنجا، در تاریخ جاویدان شده است.
اين كلمه سه بار در «
نهج البلاغه» به كار رفته است.
صِفِّين (مثل سجّين) نام محلّی است نزدیک شهر شام و انتهای عراق، نزدیک شهر رقّه در ساحل فرات از جانب غربی،
که به علت وقوع جنگ تاریخی بین امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و معاویه در آن، در تاریخ جاویدان گشته است.
امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) از
کوفه حرکت فرموده و در سواحل فرات از
کربلا و
انبار و هیت و حدیثه گذشته و به صفین رسید، معاویه نیز از
دمشق به حمص آمد و از آنجا به صفین رسید.
به نقل
مسعودی لشکریان امام (علیه‌السلام) نود هزار (۹۰۰۰۰) و لشکریان معاویه هشتاد و پنج هزار بودند، دو لشکر صد و ده روز در صفّین بودند، نود یا هفتاد بار درگیری داشتند ولی جنگ همه‌اش چهل روز بود، گفته‌اند بیست و پنج هزار نفر از یاران امام علی (علیه‌السلام) و چهل و پنج هزار نفر از یاران معاویه کشته شدند.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) بعد از صفین که برای خاموش کردن غائله
خوارج در بیرون کوفه با آن‌ها صحبت می‌کرد فرمود:
«أَكُلُّكُمْ شَهِدَ مَعَنا صِفّينَ؟ فَقالوا: مِنّا مَنْ شَهِدَ وَ مِنّا مَنْ لَمْ يَشْهَدْ. قالَ: فَامْتازوا فِرْقَتَيْنِ، فَلْيَكُنْ مَنْ شَهِدَ صِفّينَ فِرْقَةً، وَ مَنْ لَمْ يَشْهَدْها فَرْقَةً، حَتَّى أُكَلِّمَ كُـلاًّ مِنْكُمْ بِكَلامِهِ.» «آیا همه شما با ما در صفّین بوده‌اید گفتند: بعضی آری و بعضی نه، فرمود: پس دو گروه باشید، آنان‌که در صفّین بوده و آنان‌که نبوده‌اند تا با هر یک لائق به شأن سخن گویم، ساکت باشید و به سخن من گوش فرا دهید.»
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) در جای دیگر درباره صدای شهدای صفّین که برای آن‌ها
غبطه می‌خورد فرموده است:
«ما ضَرَّ إِخْوانَنا الَّذينَ سُفِكَتْ دِماؤُهُمْ -وَ هُمْ بِصِفّينَ- أَلاّ يَكونوا الْيَوْمَ أَحْياءً؟ يُسيغونَ الْغُصَصَ وَ يَشْرَبونَ الرَّنْقَ! قَدْ -وَاللهِ- لَقوا اللهَ فَوَفّاهُمْ أُجورَهُمْ وَ أَحَلَّهُمْ دارَ الاَْمْنِ بَعْدَ خَوْفِهمْ.» «چه
ضرر کردند برادران ما که در صفّین خونشان ریخته شد که امروز زنده نیستند تا غصّه‌ها خورند و آب‌های آلوده آشامند آن‌ها
خدا را ملاقات کردند، خدا اجر آن‌ها را تمام و کمال داد و به
دار امن رسیدند.»
این ماده سه بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صفین»، ج۲، ص۶۴۰-۶۴۱.
