صفد (فقه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَفْد، چسبانیدن پاها به یکدیگر است.
عنوان یاد شده در باب
صلات آمده است.
صفد در
لغت به معنای بستن چیزی با
طناب ،
زنجیر و مانند آن است.
لیکن
مراد از آن در کلمات فقها که موضوع
حکم شرعی واقع شده آن است که پاها به گونه‌ای به هم
چسبیده باشند که گویی با طناب و مانند آن به یکدیگر
بسته شده‌اند.
صَفْد (معنای چسبانیدن پاها به یکدیگر) از حالات مربوط به قیام (ایستادن) در نماز است.
امام خمینی در
تحریرالوسیله در تشریح شرایط و کیفیت قیام در نماز می‌فرماید: در حال قیام «
نمازگزار در صورت امکان باید طبق حال و وضع خودش به طور
معتدل و راست بایستد، بنابراین اگر با خمیدگی یا متمایل به یکی از دو طرف بایستد، به‌طوری‌که نگویند راست ایستاده، نماز باطل می‌شود، بلکه احوط اولی آن است که
گردن را هم راست نگه دارد، هرچند پایین‌انداختن
سر، بنابر اقوی جایز است. و در حال
اختیار، تکیه دادن به چیزی هنگام ایستادن جایز نیست، اما در وقت ناچاری اشکالی ندارد، پس می‌تواند به انسانی یا غیر آن تکیه نماید. و کسی که می‌تواند با تکیه بر چیزی بایستد، نباید به طور نشسته و بدون تکیه نماز بخواند.»
و «نباید در قیام، فاصله بین دو پا به‌اندازه‌ای زیاد باشد که از صدق عنوان
قیام خارج گردد، بلکه بنابر اقوی نباید به‌صورت غیرمتعارف پاها باز باشند، هرچند که بر آن قیام صدق کند.»
و هرچند که «قراردادن سنگینی
بدن روی هر دو پا (در حال قیام) به طور مساوی واجب نیست، اما بنابر اقوی واجب است بر روی هر دو قدم بایستد نه بر یک‌قدم و نه بر
انگشتان و نه بر پاشنه‌ها.»
باز گذاشتن پاها به مقدار سه
انگشت بسته تا
یک وجب در حال
قیام برای
نمازگزار مرد مستحب و چسبانیدن آنها به یکدیگر
مکروه است
لیکن برای
زن مستحب می‌باشد
در تحریرالوسیله در این باره آمده است: «برای زن در نماز
آداب و مستحبات مخصوصی است: خود را با زیورآلات زینت دهد و
خضاب بنماید و کلمات را آهسته بگوید و در موقع قیام، میان پاهایش را جمع کند و در حال قیام با دست‌هایش پستان‌هایش را به هم بچسباند.»
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، زیر نظر آیت‌الله محمود هاشمی‌شاهرودی، ج۵، ص۸۷، برگرفته از مقاله صفد. •
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
