• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صِراط (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: صِراط (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: صِراط (مفردات‌قرآن)، صراط مستقیم (لغات‌قرآن)، صراط.


صِراط (به کسر صاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای راه است.
بعضى راه آشكار گفته‌اند ولى اغلب مطلق طريق معنى نموده‌اند.
از اين لفظ فقط دو مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


صِراط
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۳۵.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۵۹.    
به معنای راه است.
بعضی راه آشکار گفته‌اند ولی اغلب به معنای مطلق طریق معنا کرده‌اند.
[۳] فیروز آبادی، مجد‌الدین، قاموس المحیط، ج۲، ص۳۷۰.    
[۴] جوهری، ابو‌نصر، الصحاح‌ تاج اللغه و صحاح العربیه، ج۳، ص۱۱۳۹.    



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الصِّراطِ - خطبه ۸۲ (آخرت)

امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده:
«وَ اعْلَموا أَنَّ مَجازَكُمْ عَلَى الصِّراطِ.»
[۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۵۵، خطبه ۸۲.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۱۳۸، خطبه ۸۱.    
[۷] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۱۱، خطبه ۸۳.    

(آگاه باشيد، عبور شما از صراط خواهد بود.)
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۵، خطبه ۸۳.    
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۴۱.    

(شرح های خطبه:
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۴۳-۵۴۵.    
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۴۰۵-۴۰۶.    
[۱۲] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۵.    
[۱۳] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۶۳.    
)
منظور صراط آخرت است.


۲.۲ - صِراطِها - خطبه ۱۹۰ (قیامت)

آن حضرت فرموده:
«وَ كأَنَّها قَد جاءَتْ... وَ وَقَفَتْ بِكُمْ عَلَى صِراطِها.»
[۱۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۳۹، خطبه ۱۹۰.    
[۱۵] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۱۵۴-۱۵۵، خطبه ۱۸۶.    
[۱۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۸۱، خطبه ۱۹۰.    

«گویا قیامت آمده و شما را در صراط خود نگاه داشته است.»
[۱۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۹، خطبه ۱۹۰.    
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۲.    

(شرح های خطبه:
[۱۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۸-۳۵۹.    
[۲۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۳۰۵-۳۰۶.    
[۲۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۹۶-۲۰۰.    
[۲۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۱۰.    
)


این واژه دو مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۵۵، خطبه ۸۲.    
[۲۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۳۹، خطبه ۱۹۰.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۳۵.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۵۹.    
۳. ↑ فیروز آبادی، مجد‌الدین، قاموس المحیط، ج۲، ص۳۷۰.    
۴. ↑ جوهری، ابو‌نصر، الصحاح‌ تاج اللغه و صحاح العربیه، ج۳، ص۱۱۳۹.    
۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۵۵، خطبه ۸۲.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۱۳۸، خطبه ۸۱.    
۷. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۱۱، خطبه ۸۳.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۵، خطبه ۸۳.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۴۱.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۴۳-۵۴۵.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۴۰۵-۴۰۶.    
۱۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۵.    
۱۳. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۶۳.    
۱۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۳۹، خطبه ۱۹۰.    
۱۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۱۵۴-۱۵۵، خطبه ۱۸۶.    
۱۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۸۱، خطبه ۱۹۰.    
۱۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۹، خطبه ۱۹۰.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۲.    
۱۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۸-۳۵۹.    
۲۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۳۰۵-۳۰۶.    
۲۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۹۶-۲۰۰.    
۲۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۱۰.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۵۵، خطبه ۸۲.    
۲۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۳۹، خطبه ۱۹۰.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صراط»، ج۲، ص۶۳۵.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 190 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 82 نهج البلاغه
جعبه ابزار