• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَخَد (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: صَخَد (مفردات‌نهج‌البلاغه)


صَخَد (به فتح صاد و خاء) و صَيْخود (به فتح صاد و سکون یاء و ضم خاء) واژگان نهج البلاغه به معنای سنگ محکم است.
جمع آن صَياخيد (به فتح صاد و یاء و کسر خاء) است.
این واژه فقط يک بار در «نهج البلاغه» به کار رفته است.


صَخَد
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۳۰.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۸۳.    
[۳] فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۴، ص۱۸۲.    
و صَيْخود به معنای سنگ محکم است.
جمع آن صَياخيد است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - صَياخيدِها - خطبه ۹۰ (خلقت زمین)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره خلقت زمین فرموده است:
««وَ عَدَّلَ حَرَكاتِها بِالرّاسَياتِ مِنْ جَلاميدِها وَ ذَواتِ الشَّناخيبِ الشُّمِّ مِنْ صَياخيدِها»»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۱۷۴، خطبه ۸۹.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    

يعنى «حركات زمین را تعدیل كرد با سنگ‌هاى سخت.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    

(شرح های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۰.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۱۴۷.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۳.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۷.    
)
«شناخيب» جمع شنخوب
[۱۳] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ط الحسینی، ج۲، ص۹۲.    
[۱۴] فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۴، ص۳۲۶.    
به معنى قلّه كوه و «شمّ» جمع اشّم
[۱۵] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ط الحسینی، ج۶، ص۱۰۰.    
[۱۶] فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۶، ص۲۲۴.    
به معنى مرتفع مى‌باشد.


این واژه فقط یک بار در «نهج البلاغه» آمده است.
[۱۷] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۳۰.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۸۳.    
۳. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۴، ص۱۸۲.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۱۷۴، خطبه ۸۹.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۰.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۱۴۷.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۳.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۷.    
۱۳. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ط الحسینی، ج۲، ص۹۲.    
۱۴. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۴، ص۳۲۶.    
۱۵. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ط الحسینی، ج۶، ص۱۰۰.    
۱۶. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۶، ص۲۲۴.    
۱۷. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صخد»، ج۲، ص۶۳۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 90 نهج البلاغه
جعبه ابزار