صحف
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
"
صحف "
جمع "
صحيفه" به معناى صفحهاى گسترده است ، و به معناى لوح يا ورقه و يا چيز ديگرى که در آن مطلبى را مى نويسند، نيز آمده است . و یکی از
اوصاف قرآن صحف است که به معانی مختلفی آمده است.
"
صحف "
جمع "
صحیفه" به معناى صفحهاى گسترده است ، و به معناى
لوح يا
ورقه و يا چيز ديگرى که در آن مطلبى را مى نويسند، نيز آمده است .
در دو
آیه قرآن اين واژه ذکر شده است: "فى
صحف مکرّمة"
؛"رسول من الله يتلوا
صحفاً مطهرة"
.
قرآن کریم همه
کتابهای آسمانی را "
صحف " خوانده است مانند: "
صحف ابراهيم و موسي"
.
آیات قرآنی قبل از
نزول بر
پیغمبراکرم(صلی الله علیه وآله) در
الواحی نورانى و غير مادى نوشته بود، و
فرشتگان وحی آن را با خود مى آوردند. و همين امر، سبب نام گذارى قرآن به
صحف است .
در
تفسیر آيه سيزده
سوره عبس و درباره کلمه "
صحف " چند قول ذکر شده : ۱ - منظور از
صحف ،
لوح محفوظ است ؛۲ - مراد
کتاب های انبیا پيشين است ؛۳ -
صحف مکرمه، همان قرآن است .
باتوجه به
آیات قبل و بعد، قول سوم صحيح تر است . اين تعبير نشان مى دهد که آيات قرآنى قبل از نزول بر پيغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله) در الواحى نوشته شده بود، و
فرشتگان وحی آن را باخود مى آوردند، ديگر آنکه "
صحف " به صورت صيغه
جمع در مورد "لوح محفوظ" به کار نرفته است .
گفتنى است که در آيه سيزده هم و چهاردهم
عبس سه وصف ديگر براى "
صحف " ذکر شده که همگى از
اوصاف قرآن به شمار مى آيند: ۱ -
مکرمه؛۲ -
مرفوعه؛ ۳ -
مطهره.
راغب اصفهاني، حسين بن محمد، المفردات فى غريب القرآن، ص۲۷۶.
ابن منظور، محمد بن مكرم، لسان العرب، ج۷، ص۲۹۰.
مصباح، محمد تقي، قرآن شناسى، ج۱، ص۲۴.
جعفري، يعقوب، سيرى درعلوم قرآن، ص۱۵.
جلالي نائيني، محمد رضا، تاريخ
جمع قرآن، ص۱۵.
راميار، محمود، تاريخ قرآن، ص۳۱.
سيوطي، عبد الرحمان بن ابي بكر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۱، ص۱۸۱.
طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۱۰، ص۲۶۷. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج۲۰، ص۲۰۲.
•
مرکز مطالعات ومدارک اسلامی.