• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَحَر (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: صَحَر (مفردات‌نهج‌البلاغه)


صَحَر (به فتح صاد و حاء) و أصْحار (به فتح همزه و سکون صاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای اظهار و آشکار کردن و ظاهر شدن در صحراست.
چهار مورد از آن در «نهج البلاغه» آمده است.


«صَحَر»
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۲۹.    
[۲] فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۳، ص۱۱۴.    
و أصْحار به معنای اظهار و آشکار کردن و ظاهر شدن در صحرا آمده است.
أصْحار در قرآن مجید نیامده است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَصْحَرَ - خطبه ۱۰۸ (آدم مشرف به مرگ)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره آدم مشرف به مرگ فرموده است:
«فَهُوَ يَعَضُّ يَدَهُ نَدامَةً عَلَى ما أَصْحَرَ لَهُ عِنْدَ الْمَوْتِ مِنْ أَمْرِهِ.»
[۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۴۷، خطبه ۱۰۸.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۲۱۲، خطبه ۱۰۷.    
[۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۶۰، خطبه ۱۰۹.    

«او دستش را به دندان گرفته بر آنچه آشكار شده است براى او از جريانش.»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۳۷، خطبه ۱۰۹.    
[۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۰۵.    

(شرح های خطبه:
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۱۲.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۵۸۸.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۳۷.    
[۱۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۰۱.    
)


۲.۲ - فأَصْحِرْ - نامه ۳۴ (محمد بن ابی‌بکر)

امام (صلوات‌الله‌علیه) به محمد بن ابی‌بکر نوشته:
«فأَصْحِرْ لِعَدُوِّکَ وَ امْضِ عَلَى بَصيرَتِکَ وَ شَمِّرْ لِحَرْبِ مَنْ حارَبَکَ.»
[۱۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۹، نامه ۳۴.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۶۶، نامه ۳۴.    
[۱۴] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۰۸، نامه ۳۴.    

«بيرون شو براى دشمنت، كار كن بر بصیرت خود و آماده باش به جنگ كسی كه با تو مى‌جنگد.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۳۷، نامه ۳۴.    
[۱۶] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۱۸.    

(شرح های نامه:
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۱۹.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۰، ص۴۳.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۵۲-۵۳.    
[۲۰] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۴۲.    
)


این واژه چهار بار در «نهج البلاغه» آمده است.
[۲۱] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۴۷، خطبه ۱۰۸.    
[۲۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۹، نامه ۳۴.    
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۱۷، حکمت ۱۳۹.    
[۲۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۲۵، نامه ۵۳.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۲۹.    
۲. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۳، ص۱۱۴.    
۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۴۷، خطبه ۱۰۸.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۲۱۲، خطبه ۱۰۷.    
۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۶۰، خطبه ۱۰۹.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۳۷، خطبه ۱۰۹.    
۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۰۵.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۱۲.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۵۸۸.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۳۷.    
۱۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۰۱.    
۱۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۹، نامه ۳۴.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۶۶، نامه ۳۴.    
۱۴. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۰۸، نامه ۳۴.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۳۷، نامه ۳۴.    
۱۶. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۱۸.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۱۹.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۰، ص۴۳.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۵۲-۵۳.    
۲۰. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۴۲.    
۲۱. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۴۷، خطبه ۱۰۸.    
۲۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۹، نامه ۳۴.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۱۷، حکمت ۱۳۹.    
۲۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۲۵، نامه ۵۳.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صحر»، ج۲، ص۶۲۹-۶۳۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 139نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 108 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 34 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 53 نهج البلاغه
جعبه ابزار