صحت (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صِحَّت (به کسر صاد و فتج حاء) از ریشه صحح، یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای رفتن
مرض، سلامتی از هر عیب، ثبوت و مطابقت امر با واقع است که
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره سلامتی بدن و
حکمت ارسال رسل و... از این واژه استفاده نموده است.
«صِحَّت» از ریشه صحح به معنای رفتن مرض، سلامتی از هر عیب، ثبوت و مطابقت امر با واقع آمده است. (صحیح: آن‌که صاحب صحّت است.)
• امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص سلامتی بدن در
حکمت ۲۵۶ فرموده است: «
«صِحَّةُ الْجَسَدِ مِنْ قِلَّةِ الْحَسَدِ»»
(تندرستى مولود كمى
حسادت است.)
• امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ارسال رسل فرموده است: «
«وَبَعَثَ إِلَى الْجِنِّ وَالاِْنْسِ رُسُلَهُ... وَلِيَهْجُمُوا عَلَيْهِمْ بِمُعْتَبَر مِنْ تَصَرُّفِ مَصَاحِّهَا وَأَسْقَامِهَا وَحَلاَلِهَا وحَرَامِهَا.»»
(رسولانش را به سوى
جنّ و
انس مبعوث ساخت... و آنچه را که مايه عبرت است از تندرستی‌ها و بيماری‌ها كه متعاقب یکدیگرند و
حلال و
حرام آن پی در پی ياد آورشان شوند.)
«مصّحة» به فتح و کسر صاد صحت و عافیت است.
و نیز جلب کننده صحّت. جمع آن مصّاح است.
این واژه موارد زیادی در «نهج البلاغه» آمده است. مانند:
«
«وَصَحِيحُهَا بَعَرَضِ سُقْم»»
(و تندرستانش در معرض بيمارى)
«
«فَلاَ تَنْفِرُوا مِنَ الْحَقِّ نِفَارَ الصَّحِيحِ مِنَ الاَْجْرَبِ»»
(بنابراين از حق، فرار نكنيد آن گونه كه انسان سالم از «گر»، و تندرست از بيمار فرار مى‌كند.)
«
«مَنْ عَشِقَ شَيْئاً... فَهُوَ يَنْظُرُ بِعَيْن غَيْرِ صَحِيحَة»»
(هر كس به چيزى (ديوانه وار) عشق ورزد ...سپس با چشمى معيوب مى‌نگرد.)
«
«عِبَادَ اللهِ، الاْنَ فَاعْلَمُوا، وَالاَْلْسُنُ مُطْلَقَةٌ، وَالاَْبدَانُ صَحِيحَةٌ»»
(اى بندگان خدا! از هم اكنون (به هوش باشيد و) اعمال صالح انجام دهيد در حالى كه هنوز زبانها آزاد، بدن‌ها سالم.)
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صحح»، ج۲، ص۶۲۹.
