شِقّ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شِقّ: (بلِغِيْهِ إِلَّا بِشِقِّ الْأَنْفُسِ) «شِقّ» از مادّه «
مشقت» است، ولى بعضى از مفسران احتمال داده‌اند كه به معناى شكافتن و نصف كردن باشد.
يعنى شما نمى‌توانيد خودتان اين بارها را بر دوش كشيده و به مقصد برسانيد مگر اين كه نيمى از قوت شما از ميان برود و به اصطلاح نيم جان شويد.
(وَتَحْمِلُ أَثْقَالَكُمْ إِلَى بَلَدٍ لَّمْ تَكُونُواْ بَالِغِيهِ إِلاَّ بِشِقِّ الأَنفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ) (آن‌ها بارهاى سنگين شما را به شهرى حمل مى‌كنند كه خودتان جز با مشقّت زياد، به آن نمى‌رسيديد پروردگارتان به يقين رئوف و مهربان است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: مقصود از شق الانفس مشقتى است كه نفوس در حمل بارها در مسافت‌هاى طولانى و راه‌هاى دشوار تحمل مى‌كنند و مقصود اين است كه انعام، مانند
شتران و بعضى گاوها بارهاى آدمى را به شهرى حمل مى‌كنند كه رسيدن به آن شهر با نبود
شتر و گاو مشقتى دارد كه تحملش بر نفوس دشوار است و
خداوند با
خلقت شتر و گاو و مسخر نمودن آن‌ها براى بشر آن مشقت را از بشر برداشت كه خدا نسبت به شما مردم رؤوف و رحيم است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «شِقّ»، ص۳۱۶.
