شَوکة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَوکة: (أَنَّ غَيْرَ ذاتِ الشَّوكَةِ) «شَوکة» به معناى قدرت و شدت است و در اصل از «
شَوک» به معناى خار گرفته شده،
سپس به سر نيزه‌هاى سربازان و بعد از آن به هر گونه اسلحه، «
شَوكة» گفته شده و از آنجا كه سلاح نشانه قدرت و شدت است به هر گونه قدرت و شدت نيز، «
شَوكة» اطلاق مى‌شود. بنابراين، «ذات الشوكة» به معناى سربازان مسلح، و «غير ذات الشوكة» به معناى كاروان غير مسلح است كه اگر مردان مسلحى هم در آن بوده، مسلماً قابل ملاحظه نبوده‌اند.
(وَإِذْ يَعِدُكُمُ اللّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتِيْنِ أَنَّهَا لَكُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَيُرِيدُ اللّهُ أَن يُحِقَّ الحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ) (و به ياد آريد هنگامى را كه
خداوند به شما وعده داد كه يكى از دو گروه (كاروان تجارى، يا لشكر مسلح قريش) نصيب شما خواهد بود و شما دوست مى‌داشتيد كه كاروان غير مسلح براى شما باشد ولى خداوند مى‌خواهد حق را با دستورات خود تقويت و ريشه كافران را قطع كند از اين رو شما را برخلاف ميلتان، با لشكر قريش درگير ساخت.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: مقصود از
(غَيْرَ ذاتِ الشَّوْكَةِ) آن طايفه بى
شوكت است كه عبارت است از همان چهل نفر حامل مال التجاره كه قوا و نفراتشان از نفير كمتر بود و
شوكت به معناى تيزى و برندگى است، چون اين كلمه
استعاره از
شوک به معناى خار است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «شَوکة»، ص۳۱۸-۳۱۹.
