شوق مهدی (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شوق مهدی، اثر محسن بن مرتضی ملقب به فیض و معروف به ملامحسن
فیض کاشانی (۱۰۰۶- ۱۰۹۱ ق) می‌باشد.
کتاب، اثری منظوم در مدح و ثنای
حضرت ولی عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف است.
تناسب ابیات فراوان
غزلیات شیرین حافظ با اعتقاد
شیعیان درباره
امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، ملامحسن فیض کاشانی را بر آن داشت، این اثر را به سبک و شیوه آن، بسراید.فیض در مقدمه اثر تصریح می‌کند، در اوایل جوانی، به طور جدی سرودن شوق المهدی را آغاز نموده است و شاید بتوان گفت، سرودن آن به تدریج تا زمان پیری نیز ادامه داشته است.دریغ و درد که بگذشت عمرفیض و نیافت سعادت شرف خدمتش به هیچ طریق
در بیشتر احادیث
شیعه ، تصریح شده است که نجات دهنده دنیا، امام عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، یگانه فرزند
امام حسن عسگری علیه‌السّلام است که به طرزی خاص و به طور پنهانی متولد می‌شود و غیبتی طولانی خواهد داشت: غیبت او یک امر لازم و ضروری و ناشی از ناسپاسی خود مردم می‌باشد. اثر فیض کاشانی، مجموعه سرودهایی است که او آن را درست براساس دیوان حافظ و سبک و اوزان
غزلیات او در وصف و مدح
مهدی موعود و علل و موجبات
غیبت ایشان به نظم کشیده است. ناظم همان طور که گفتیم، شوق مهدی را عموما بر اساس
غزلیات حافظ و به ترتیب حروف هجایی سروده است، البته نه همه
غزلیات او، زیرا
غزلیات حافظ چند برابر اثر فیض می‌باشد.
روش فیض در نگارش اثر این گونه است که دو، سه یا چند بیت حافظ را عینا آورده و مصراعی از آن را تضمین (اقتباس) و تلفیق کرده است.
سرآینده از رنج انتظار و فراق یار می‌گوید. و یک دیوان کوچک نیز در شوق لقای
امام زمان علیه‌السّلام سروده و ناله سرداده است که:
حافظ خوش
غزل سرود این دو سه بیت بهر غیر در حق بندگان تو گشت درست این غلط
کس از غم فراق تو اشک نریخت همچو فیض کس به هوای وصل تو شعر نگفت بدین نمط
سراینده در اثر پیوسته می‌نالد و مدام چشم به راه است:
چون فیض در طلبش دائما به ناله و آه به جای و رد
سحر با
امام خواهم کرد
او همچنین مجموعه
غزلیاتی در وصف و بیان شمایل و فضایل مهدی صاحب الزمان از دیدگاه شیعه به نظم کشیده است.
در پایان، سه قصیده از وی که به شیوه شاعران متقدم سروده، نیز آمده است. عناوین قصاید: آفرینش
ارواح ائمه علیه‌السّلام ، در قائم بودن جهان به وجود امام زمان علیه‌السّلام و بشارت به
ظهور موعو د عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف می‌باشد.
فیض در این سه قصیده، به خصوص قصیده نخست که درباره آغاز آفرینش انسان و تطور و تکامل او تا پیدایش
نبی اکرم و
ائمه طاهرین علیه‌السّلام بر اساس احادیث معتبر اسلامی است، منتهای مهارت و استادی خود را به اثبات رسانده است.
مصحح اثر مرحوم علی دوانی رحمة‌الله‌علیه ، از دو نسخه که نزدشان بوده، یکی از نسخ بدون تاریخ و نام کاتب و پر غلط و مربوط به اوائل قرن ۱۴ ه و دیگری هم نیز بدون تاریخ و نام کاتب و تقریبا فاقد نصف اشعار نسخه بالا، اما از صحت بیشتری برخوردار و سه قصیده نیز اضافه داشت، سخن می‌گوید. او یک بار خود اقدام به مقابله و بار دیگر از سیدغلامحسین تهامی می‌خواهند که این مقابله را انجام دهد که موارد اختلاف نسخ را با رمز «ن» و «ک» در پاورقی‌ها درج نموده‌اند.
مصحح همچنین در یک مقدمه طولانی (۱۲۸ صفحه) به شرح مختصری از احوالات امام زمان علیه‌السّلام ، شرح حال، آثار، روحیات و افکار
فیض کاشانی ، شرح حال حافظ و نگاهی به
غزلیات و شخصیت علمی و مذهبی او و معرفی شوق مهدی پرداخته است.
فهرست مطالب در آغاز اثر آمده است.
کتابخانه مهدویت،مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
