• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شهوة (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




شَهوة (به فتح شین) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای دوست داشتن و میل کردن که حضرت علی (علیه‌السلام) درباره بهشت و کرامت نفس و... از این واژه استفاده نموده است.



«شَهوة» به معنای دوست داشتن و میل کردن آمده است. «شهاه شهوة: احبّه و رغب فیه»
شهوة اسم نیز آمده است یعنی مطالبه نفس چیزی را که موافق میل باشد، جمع آن شهوات است یعنی خواستنی‌ها.


• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره بهشت از رسول خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله) نقل کرده که می‌فرمود: ««إنَّ الْجَنَّةَ حُفَّتْ بِالْمَكَارِهِ، وَإنَّ النَّارَ حُفَّتْ بِالشَّهَوَاتِ»؛ بهشت در لا به لای ناراحتی‌ها و دوزخ در لا به لای شهوات پیچیده شده است.»
• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره قلب فرموده است: ««إِنَّ لِلْقُلُوبِ شَهْوَةً وَ إِقْبَالًا وَ إِدْبَاراً»...؛ برای دل‌های آدمیان علاقه و اقبال، و گاهی تنفّر و ادبار است.»
• امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ۴۴۹ درباره کرامت نفس فرموده است: ««مَنْ كَرُمَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ هَانَتْ عَلَيْهِ شَهْوَتُهُ»؛ کسی که برای خود شخصیّت قائل است، شهواتش در پیش او خوار و ذلیل خواهند بود.» (اشاره به این که تسلیم هوا و هوس شدن شخصیّت انسان را خرد می‌کند).


این واژه موارد متعددی در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۱۹.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ط-الحسینی، ج۱، ص۲۵۳.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۸۸، خطبه ۱۷۶.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۱۰، خطبه ۱۷۱.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۵۱، خطبه ۱۷۶.    
۶. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۶.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۸۷، خطبه ۱۷۶.    
۸. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۱۹، حکمت ۱۸۳.    
۹. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹۷، حکمت ۱۹۳.    
۱۰. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۰۳، خطبه ۱۹۳.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۱۱.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۸۱، حکمت ۱۹۳.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۸۷، حکمت ۴۳۹.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۶۰، حکمت ۴۴۹.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵۵، حکمت ۴۴۹.    
۱۶. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۹۹.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۹، حکمت ۴۴۹.    
۱۸. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۸۸، خطبه ۱۷۶.    
۱۹. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۱۰، خطبه ۱۷۱.    
۲۰. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۵۱، خطبه ۱۷۶.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۶.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۰۹، حکمت ۱۳۹.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۸۸، حکمت ۱۴۷.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۹۶، حکمت ۱۴۷.    
۲۵. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۴۷.    
۲۶. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۱۲، حکمت ۱۴۲.    
۲۷. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹۰، حکمت ۱۴۲.    
۲۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۹۸، حکمت ۱۵۰.    
۲۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۵۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شهوة »، ج۲، ص۶۱۹.    






جعبه ابزار