شهر (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَهْر (به فتح شین و سکون هاء)، از
واژگان قرآن کریم و به معنای ماه است.
شَهْر به معنای ماه است.
و آن با رؤیت
هلال شروع شده و با رؤیت مجدد منقضی می‌شود.
و اصل آن چنانکه در
مجمع البیان فرموده به معنی ظهور است.
علت این تسمیه آن است که با رؤیت هلال داخل شدن ماه آشکار می‌شود.
(وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً) یعنی «حمل و از شیر باز شدن
انسان سی ماه است.»
جمع قلّه شهر،
اشهر و
جمع کثرت آن
شهور است،
مثل
(الْحَجُ اَشْهُرٌ مَعْلُوماتٌ) مراد از
اشهر چنانکه روایات بیان می‌کنند
ماه شوال،
ماه ذوالقعده و
ماه ذوالحجه است؛
و مثل
(اِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فِی کِتابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْاَرْضَ) این آیه روشن می‌کند که
خداوند خود چنین اراده فرموده که از روز خلقت آسمان‌ها و زمین، ماه‌های تمام کننده سال دوازده باشد. مراد از کتاب شاید کتاب تکوین و دنیا و شاید
لوح محفوظ باشد.
راجع به
ماه‌های حرام و احکام آنها، همچنین آیه
(فَاِذَا انْسَلَخَ الْاَشْهُرُ الْحُرُمُ) (الشَّهْرُ الْحَرامُ بِالشَّهْرِ الْحَرامِ) (یَسْئَلُونَکَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِیهِ) به «
حرام» رجوع شود.
و آیه
(وَ لِسُلَیْمانَ الرِّیحَ غُدُوُّها شَهْرٌ وَ رَواحُها شَهْرٌ) به «ریح» مراجعه شود.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «شهر»، ج۴، ص۸۶-۸۷.
