• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شهاب‌الدین احمد بن اسماعیل ابشیطی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اِبْشیطی‌، شهاب‌الدین‌ احمد بن‌ اسماعیل‌ بن‌ ابی‌ بکر بن‌ عمر بن‌ بریده‌ (خالد) مصری‌ (۸۰۲ -۸۸۳ق‌/۱۴۰۰- ۱۴۷۸م‌) ادیب‌، شاعر، محدث‌ و فقیه‌ شافعی‌.



شهاب‌الدین ابشیطی در اِبْشیط (یکی‌ از آبادی‌های‌ شهر محله‌، واقع‌ در دلتای‌ نیل‌) زاده‌ شد و در همان‌جا بالید و قرآن‌ و کتاب‌هایی‌ چند، چون‌ العمدة و التبریزی‌ را از بر کرد.
نیز در آن‌جا فقه‌ را از بدر بن‌ صواف‌ و شهاب‌ بن‌ حمید و ولیالدین‌ بن‌ قطبالدین فرا گرفت‌ و نزد ابو عمر و علی‌ رمسیسی‌ قرآن‌ را تلاوت‌ کرد.
آن‌گاه‌ در ۸۲۰ق‌/۱۴۱۷م‌ به‌ قاهره‌ کوچید و در دانشگاه‌ الازهر به‌ تکمیل‌ علوم‌ پرداخت‌ و افزون‌ بر فقه‌ و اصول‌ و حدیث‌ در ادبیات‌ و ریاضیات‌ نیز مهارت‌ یافت‌.
[۱] سخاوی‌، محمد، ج۱، ص۲۳۵-۲۳۶، الضوء اللاّمع‌، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.



ابشیطی‌ در ۸۵۷ق‌/۱۴۵۳م‌ حج‌ گزارد و به‌ قصد زیارت‌ مرقد پیامبر (ص‌) به‌ مدینه رفت‌. و تا پایان‌ زندگی‌ بیش‌ از ۲۰ سال‌ مقیم‌ و مجاور آن‌جا شد.
وی‌ بیشتر سال‌ها حج‌ می‌گزارد و در ۸۷۱ق‌/۱۴۶۷م‌ مدتی‌ مجاور مکه‌ گردید.
ابشیطی‌ ظاهراً به‌ منظور ادای‌ احترام‌ به‌ پیامبر اسلام‌ و احتمالاً برای‌ رعایت‌ ادب‌ در برابر ابوالفرج‌ مراغی‌ از نقل‌ حدیث‌ در مدینه‌ خودداری‌ می‌کرد.
وی‌ در مدینه‌ در گذشت‌ و در گورستان‌ بقیع‌، نزدیک‌ قبر امام‌ مالک‌، به‌ خاک‌ سپرده‌ شد.
[۲] سخاوی‌، محمد، ج۱، ص۲۳۷، الضوء اللاّمع‌، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.
[۳] شوکانی‌، محمد، ج۱، ص۳۹، البدر الطّالع‌، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌.



اِبْشیطی‌ از زاهدان‌ و عابدان‌ بنام‌ روزگار خویش‌ بود و نزدیک‌ به‌ ۲۰ تألیف‌ در موضوعات‌ گوناگون‌ به‌ وی‌ نسبت‌ داده‌اند که‌ با توجه‌ به‌ بسیاری‌ از فهارس‌ِ مخطوطات‌ِ کتابخانه‌های‌ جهان‌ از سرنوشت‌ هیچ‌ یک‌ نشانی‌ در دست‌ نیست‌.


(۱) سخاوی‌، محمد، الضوء اللاّمع‌، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.
(۲) شوکانی‌، محمد، البدر الطّالع‌، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌.


۱. سخاوی‌، محمد، ج۱، ص۲۳۵-۲۳۶، الضوء اللاّمع‌، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.
۲. سخاوی‌، محمد، ج۱، ص۲۳۷، الضوء اللاّمع‌، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.
۳. شوکانی‌، محمد، ج۱، ص۳۹، البدر الطّالع‌، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌.



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «شهاب‌الدین ابشیطی»، ج۲، ص۷۴۸.    






جعبه ابزار