• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شُنْخُوب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شُنْخُوب (به ضم شین) و شِنْخاب (به کسر شین) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای قله و بالای کوه و جمع آن شناخیب است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با خلقت زمین و علم خدا از این واژه استفاده نموده است.



شُنْخُوب (به ضم شین) و شِنْخاب (به کسر شین) به معنای قله و بالای کوه و جمع آن شناخیب است. «الشنخوب و الشنخاب: اعلی الجبل».


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الشَّناخیب- خطبه ۹۰ (درباره خلقت زمین)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با خلقت زمین فرموده:
««و عَدَّلَ حَرکاتِها بِالرَّاسیاتِ مِنْ جَلامیدِهَا وَ ذَوَاتِ الشَّناخیبِ الشُّمِّ مِنْ صَیاخِیدِهَا فَسَکَنَتْ مِنَ الْمَیَدَانِ»؛
«خداوند حرکات زمین را با کوه‌های ثابت و با کوه‌های سر به فلک کشیده و مرتفع، متعادل گردانید و زمین از بالا و پایین رفتن ایستاد».«جلامید» جمع جلمود یعنی سنگ سخت «شم» مرتفع، «صیاخید» جمع صیخود: سنگ محکم.

۲.۲ - شَنَاخِیبِ - خطبه ۹۰ (درباره علم خدا)

همچنین امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره علم حق تعالی فرموده:
««عَالِمُ السِّرِّ مِنْ ضَمَائِرِ الْمُضْمِرِینَ ... وَ عَوْمِ نَبَاتِ الْأَرْضِ فِی کُثْبَانِ الرِّمَالِ وَ مُسْتَقَرِّ ذَوَاتِ الْأَجْنِحَهِ بِذُرَا شَنَاخِیبِ الْجِبَالِ»؛
«خدا عالم است به راز رازداران و عالم است ... به شنا کردن و لغزیدن حشرات زمین در میان تپه‌های رمل و داناست به قرارگاه‌های پرندگان در بالای قله‌های جبال».
این واژه فقط دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۵۸۵.    
۲. فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج، ص.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد، ج۳، ص۱۰۵.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۴، خطبه ۸۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه۹۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۱۴۷.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۳.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۷.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۰۳، خطبه ۹۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۸، خطبه ۸۹.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۴، خطبه۹۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۳.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۰۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۱۸۰.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۵۴.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شنخوب»، ج۲، ص۵۸۵.    






جعبه ابزار