• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شمول (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: شمول (مفردات‌قرآن).

شُمول (به ضم شین) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای فرا گرفتن، کار پراکنده و به معنی پیچیدن نیز می‌آید، که حضرت علی (علیه‌السلام) درباره زمان جاهلیت و جهاد از این واژه استفاده نموده است.



شُمول به معنای فرا گرفتن، کار پراکنده و متشتّت و به معنی پیچیدن نیز می‌آید مانند پیچیدن جامه به خود.


• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره زمان جاهلیت فرموده است: ««فَالهُدَى خَامِلٌ، واَلعَمَى شَامِلٌ عُصِيَ الرَّحْمنُ، وَنُصِرَ الشَّيْطَانُ»؛ هدایت خاموش بود، و ضلالت فراگیر، خداوند معصیت شده و شیطان یاری شده بود.»
• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره جهاد فرموده است: ««فَمَنْ تَرَكَهُ رَغْبَةً عَنْهُ أَلبَسَهُ اللهُ ثَوْبَ الذُّلِّ، وَشَمِلَهُ البَلاَءُ»؛ هر که از روی بی‌اعتنائی جهاد را ترک کند، خداوند لباس ذلت و ردای بلا را بر او می‌پوشاند.» برخی‌ها آن‌ را «شَمِلَهُ البَلاَءُ» خوانده‌اند. «شمله» کساء مخملی را گویند که کوتاه‌تر از قطیفه است.
• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره پیشوایان فرموده است: ««وَلْيَصْدُقْ رَائِدٌ أَهْلَهُ، وَلْيَجْمَعْ شَمْلَهُ»؛ پیشوا به تابعان خود راست گوید و کار پراکنده‌اش را جمع نماید.» («شِمال» چپ، و نیز باد شمال.)


۱. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه۲، ص۳۹.    
۲. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه۲۷، ص۷۷.    
۳. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه ۱۰۶، ص۲۴۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شمل»، ج۲، ص۶۱۵.    






جعبه ابزار