• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَمْر (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: اراده.


شَمْر (به فتح شین) و تَشْمیر از واژگان نهج البلاغه به معنای بالازدن لباس از ساق، اراده کار، مصمّم شدن و جدّی‌شدن‌ در رفتن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه به محمد بن ابی‌بکر و تقوی و ... از این واژه استفاده نموده است.
این واژه هشت بار در «نهج البلاغه» آمده است.




شَمر و تَشْمیر به معنای بالازدن لباس از ساق، اراده کار، مصمّم شدن و جدّی‌شدن‌ در رفتن آمده است.



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - شَمِّرْ - نامه ۳۴ (در نامه به محمد بن ابی‌بکر)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در نامه به محمد بن ابی‌بکر می‌نویسد: «وَ شَمِّرْ لِحَرْبِ مَنْ حارَبَکَ، وَادْعُ إِلَى سَبيلِ رَبِّک»
«آستین بالا زدن و آماده باش به جنگ آن‌که با تو می‌جنگد و بخوان مردم را به سوی خدایت.»


۲.۲ - شَمَّرَ و تَشْميراً - حکمت ۲۰۰ (درباره تقوا)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ۲۱۰ فرموده است: «اتَّقُوا اللهَ تَقِيَّةَ مَنْ شَمَّرَ تَجْريداً، وَجَدَّ تَشْميراً ، وَ كَمَّشَ في مَهَل»
«بترسید از خدا ترسیدن کسی که مصمّم به اطاعت و خود را مخصوص طاعت کرده و جدّی شده با آستین بالا‌زدن و جدی‌شده در رفتن به سوی خدا با دقّت بصیرت


۲.۳ - التَّشْميرِ - خطبه ۲۲۲ (درباره آمادگی برای مرگ)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در خطبه ۲۲۳ فرموده است: «وَارْحَلْ مَطايا التَّشْميرِ»
«مركب راهوار خود را براى اين سفر آماده ساز و باروبنه خويش را بر آن ببند!.»



این واژه هشت بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۲، ص ۶۱۳.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج ۳، ص ۳۵۴.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۶۵۹، نامه ۳۴.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۳، ص ۶۶،نامه ۳۴.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۴۰۸، نامه ۳۴.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۶۳۷، نامه ۳۵.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۱۱۸.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۱۱۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۱۰، ص ۴۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۲۰، ص ۵۲.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۱۶، ص ۱۴۴.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۵۵۲، حکمت ۲۰۰.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۳، ص ۲۰۰، حکمت ۲۱۰.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۵۰۶،حکمت ۲۱۰.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۷۸۵، حکمت ۲۱۰.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۵۹۲.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۵۹۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۱۳، ص ۶۱۴.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۲۱، ص ۲۸۰.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۱۹، ص ۳۰.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۵۵۲، خطبه ۲۲۲.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۲، ص ۲۴۳، خطبه ۲۱۸.    
۲۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۳۴۶، خطبه ۲۲۳.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۵۴۱، خطبه ۲۲۳.    
۲۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۴، ص ۱۴۱.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۴، ص ۱۵۲.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۸، ص ۳۹۵.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۱۴، ص ۲۸۴.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۱۱، ص ۲۴۴.    
۳۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، نامه ۳۴، ص۶۵۹.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، خطبه ۲۲۳، ص۵۵۲.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، خطبه ۲۲۳، ص۵۵۲.    
۳۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۶۶۱، نامه ۳۶.    
۳۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۱۰، خطبه ۹۲.    
۳۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۸۹، خطبه ۳۲.    
۳۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۵۹۳، نامه ۱۰.    




قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شمر»، ج۲، ص۶۰۵.    






جعبه ابزار