• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شرک اهل باطل (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


بنا به آیات قرآن، شرک موجب قرارگیری در اهل باطل می‌شود.


شرک‌ورزی، موجب قرار گرفتن در زمره اهل باطل:
«أَوْ تَقُولُواْ إِنَّمَا أَشْرَكَ آبَاؤُنَا مِن قَبْلُ وَكُنَّا ذُرِّيَّةً مِّن بَعْدِهِمْ أَفَتُهْلِكُنَا بِمَا فَعَلَ الْمُبْطِلُونَ؛
[۱] اعراف/سوره۷، آیه۱۷۳.    
یا بگویید: پدرانمان پیش از ما مشرک بودند، ما هم فرزندانی بعد از آنها بودیم؛ (و چاره‌ای جز پیروی از آنان نداشتیم؛) آیا ما را به آنچه باطل‌گرایان انجام دادند مجازات می‌کنی؟!»
[۲] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۸، ص۴۰۳.    


در قرآن کریم تاکید بسیاری بر نفی و نکوهش شرک شده و بیشتر مراد از شرک، شرک عبادی است؛ زیرا اگر کسی شرک در عبادت نداشته باشد و در عبادت موحد باشد، قهراً شرک در ذات و صفات نیز نخواهد داشت. رسیدن به توحید جز با شناخت شرک و نفی همه اقسام آن ممکن نیست. امام‌ خمینی شرک را اعتقاد به دو مبدا برای عالم و یا عبودیت غیر خداوند به‌عنوان اله یا اعتقاد به تاثیر استقلالی در عالم برای غیر خداوند می‌داند.
[۳] خمینی، روح‌الله، کشف الاسرار، ص۱۱و۴۰، تهران، بی‌تا.

ایشان شرک را به دو قسم شرک در عقیده و شرک در عمل تقسیم می‌کند و در تبیین شرک افعالی بر این باور است که اگر کسی فعل حق‌تعالی را واحد نداند و شریک در الوهیت برای او قائل باشد، مشرک به شرک در افعال است؛ زیرا اگر دو علت مستقل الهی به چیزی وارد شوند، فساد و ابطال آن چیز لازم می‌آید و هیچ موجودی وجود پیدا نمی‌کند. ازاین‌جهت شریک در فعل الهی ممکن نیست، همچنانی که تفویض در فعل الهی راه ندارد و قائل به تفویض مشرک است.
[۴] خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۲، ص۷۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
[۵] خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۲، ص۸۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
[۶] خمینی، روح‌الله، تنقیح الاصول، ج۱، ص۲۱۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۸.    
[۷] خمینی، روح‌الله، الطلب و الاراده، ص۳۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۹.    

به باور امام‌ خمینی انفکاک معلول از علت و اعتقاد به واسطه و استناد علل حوادث به غیر خداوند، شرک در افعال است، زیرا فاعل حقیقی حق‌تعالی است.
[۸] خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۱، ص۱۲۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
برخی از متکلمان برای تنزیه و تقدیس خداوند از شرک در افعال بر این عقیده‌اند که میان اشیاء علیت و معلولیت نیست و مبدا همه وجود واجب تعالی است؛ چنان‌که اشاعره تمام علل و معلولات را در عالم بی‌اثر دانسته و علیت غیر واجب تعالی را به‌کلی انکار کرده‌اند و اثبات آن را موجب شرک می‌دانند، اما حکما این سخن را نپذیرفته و معتقدند میان اشیاء، علیت و معلولیت است با وجود این‌همه معلول‌ها عین ربط به ‌علت حقیقی و خداوندند.
[۹] خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۲، ص۱۹۶-۱۹۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
به اعتقاد امام‌ خمینی مشرکان صدر اسلام توحید ذاتی و توحید در ربوبیت را قبول داشتند و هرگز معتقد به خدایان متعدد در عرض واحد نبودند؛ ولی شرک در عبادت داشتند.
[۱۰] خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۶، ص۳۶۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.


۱. ↑ اعراف/سوره۷، آیه۱۷۳.    
۲. ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۸، ص۴۰۳.    
۳. ↑ خمینی، روح‌الله، کشف الاسرار، ص۱۱و۴۰، تهران، بی‌تا.
۴. ↑ خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۲، ص۷۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
۵. ↑ خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۲، ص۸۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
۶. ↑ خمینی، روح‌الله، تنقیح الاصول، ج۱، ص۲۱۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۸.    
۷. ↑ خمینی، روح‌الله، الطلب و الاراده، ص۳۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۹.    
۸. ↑ خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۱، ص۱۲۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
۹. ↑ خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۲، ص۱۹۶-۱۹۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
۱۰. ↑ خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۶، ص۳۶۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.


• مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۹۸، برگرفته از مقاله «شرک اهل باطل».    
• دانشنامه امام خمینی    ، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    ، ۱۴۰۰ شمسی.


رده‌های این صفحه : باطل | دیدگاه های کلامی امام خمینی | شرک | موضوعات قرآنی
جعبه ابزار