شرعه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«شِرْعه» نیز در لغت
به معناى
راه مستقیم است
و چون بر وزن «فِعْله» است از آن نوع خاصّى از
راه مستقیم اراده مى شود
و بر همین اساس است که در
قرآن کریم از
راه ها
و مذاهب مختلفى که
به یک سرى
عقاید و اصول
و قوانین مشترک منتهى مى شود
به «شِرعه» تعبیر شده است: (لِکُلّ جَعَلْنَا مِنْکُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجاً)
و روشن است که «ما
به الامتیاز»
شرایع آسمانی، امورى فرعى
و عملى است
و دقیقاً از همین نکته مى توان نتیجه گرفت که مراد از «شِرعه» خصوص
احکام و فروعات عملى است
و در نتیجه اخصّ
و محدودتر از دو واژه «
شریعت»
و «
دین» مى باشد.
امام خمینی پیروی از شریعت
و مراعات ظاهر آن را تنها
راه رسیدن به طریقت
و حقیقت میداند
و معتقد است هیچ راهی در معارف الهی پیموده نمیشود مگر آنکه ظاهر شریعت مراعات شود
و بدون اتصاف
به ظاهر شریعت نمیتوان
به باطن دست یافت؛
همچنان که
راه رسیدن به باطن اعمال شرعی
و عبادات، مانند نماز، رعایت آداب شرعی در آن عبادت است
و این امر
راه مستقیم
به اسرار ربوبیت
و انوار غیبی است. امام خمینی
علم شریعت را راهی مستقیم
به اسرار
و تجلیات الهی
و اساس اعمال ظاهری
و تکالیف الهی میداند
و بر این اعتقاد است که نزدیکترین
راه وصول الیالله
و صراط مستقیم اهل سلوک
راه رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و اهلبیت (علیهمالسّلام) اوست.
ایشان با این اعتقاد که دستور تربیت انسان در شرایع الهی وجود دارد، معتقد است کسی که با مداومت بر انجام اعمال ظاهری شریعت
و تبعیت از تکالیف الهی
به باطن دست نیابد، باید بداند آنگونه که شایسته
و بایسته است بر انجام وظایف ظاهری قیام نکرده است
و درصورتیکه سالک در ریاضت خود، طریق شریعت را در پیش نگیرد
و به ریاضتهای باطل روی آورد، نفس
و شیطان درون او بر او تجلی میکند
و به ادعاهای باطل
و شطحیات مبتلا میشود
و این درحقیقت از نقصان سلوک
و بقای انانیت سالک است.
به اعتقاد امام خمینی، سالک پس از آنکه ملتزم
به احکام شریعت شد
و مشغول تهذیب باطن گردید، کمکم
انوار غیبی الهی در آینه قلبش تجلی میکند
و با جذبههای باطنی
و عشق فطری ذاتی، مجذوب
عالم غیب میشود
و پس از گذر از این مراحل، سلوک الیالله با دستگیری باطنی غیبی آغاز میشود
و قلب، حقطلب
و حقجو میشود
و توجه قلب از طبیعت جدا شده
به حقیقت می
رسد.
• دانشنامه امام خمینی، تهران، موسسه تنظیم
و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰ شمسی.