شَبَح (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَبَح (به فتح شین) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای شخص و جسداست.
حضرت علی (علیهالسلام) در توصیف
خدای تعالی از این واژه استفاده نموده است.
شَبَح (به فتح شین) (بر وزن شرف و علم)
به معنای شخص و جسد آمده است.
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در وصف خداى تعالى فرموده:
«لَا شَبَحٌ فَیُتَقَصّی وَ لَا مَحجُوبٌ فَیُحوَی»؛
«او
جسد و
جسم نيست تا منحل و تمام شود و در حجاب نيست تا چيزى او را بپوشاند».
همچنین امام (صلواتاللهعلیه) در ملامت ياران فرموده:
«مَا لِی أَرَاکُمْ أَشْباحاً بِلاَ أَرْوَاحٍ وَ أَرْوَاحاً بِلاَ أَشْباحٍ وَ نُسَّاکاً بِلاَ صَلاَحٍ وَ تُجَّاراً بِلاَ أَرْبَاحٍ»؛
«چرا شما را مىبينيم كه اجساد بدون
روح و ارواح بدون جسد و عابدان بدون صلاح و تجار بدون سود هستيد».
امام (صلواتاللهعلیه) در خلقت اشياء نیز فرموده:
«وَ غَرَّزَ غَرَائِزَهَا وَ أَلْزَمَهَا أَشْبَاحَهَا»؛
«غرائز اشياء را به وجود آورد و آنها به اشخاص و افراد خود ملازم گردانيد».
مثلاً غرائز
انسان را به انسان و اسب را به اسب ملازم گردانيد.
پنج مورد از اين مادّه در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شبح»، ج۲، ص۵۷۳.