• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَبَح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: شبح.


شَبَح (به فتح شین) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای شخص و جسداست.
حضرت علی (علیه‌السلام) در توصیف خدای تعالی از این واژه استفاده نموده است.



شَبَح (به فتح شین) (بر وزن شرف و علم) به معنای شخص و جسد آمده است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - شَبَحٌ - خطبه ۱۶۳ (در وصف خداوند)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف خداى تعالى فرموده: «لَا شَبَحٌ فَیُتَقَصّی وَ لَا مَحجُوبٌ فَیُحوَی»؛
«او جسد و جسم نيست تا منحل و تمام شود و در حجاب نيست تا چيزى او را بپوشاند».

۲.۲ - أَشْباحاً - خطبه ۱۰۷ (در ملامت ياران)

همچنین امام (صلوات‌الله‌علیه) در ملامت ياران فرموده: «مَا لِی أَرَاکُمْ أَشْباحاً بِلاَ أَرْوَاحٍ وَ أَرْوَاحاً بِلاَ أَشْباحٍ وَ نُسَّاکاً بِلاَ صَلاَحٍ وَ تُجَّاراً بِلاَ أَرْبَاحٍ»؛
«چرا شما را مى‌بينيم كه اجساد بدون روح و ارواح بدون جسد و عابدان بدون صلاح و تجار بدون سود هستيد».

۲.۳ - أَشْبَاحَهَا - خطبه ۱ (درباره خلقت اشياء)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در خلقت اشياء نیز فرموده: «وَ غَرَّزَ غَرَائِزَهَا وَ أَلْزَمَهَا أَشْبَاحَهَا»؛
«غرائز اشياء را به وجود آورد و آنها به اشخاص و افراد خود ملازم گردانيد».مثلاً غرائز انسان را به انسان و اسب را به اسب ملازم گردانيد.


پنج مورد از اين مادّه در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۵۷۳.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۳۷۸.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۳۵۶، خطبه ۱۶۳.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۲، خطبه ۱۵۸.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۲، خطبه ۱۶۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۵.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۲.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۱۱.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۲۱۰.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۵۴.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۴۱، خطبه ۱۰۷.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۰۷، خطبه ۱۰۶.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۶، خطبه۱۰۸.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۲۹.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۷.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۵۲۷.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۹۵.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۸۷.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۸، خطبه ۱.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۹، خطبه ۱.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۰، خطبه۱.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۹.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۴.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۱۱۵.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۳۵۷.    
۲۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۸۱.    
۳۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۳۶۹، خطبه ۱۶۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شبح»، ج۲، ص۵۷۳.    






جعبه ابزار