• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَيْخ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَيْخ (به فتح سین و سکون یاء) از واژگان نهج‌البلاغه، به معنای رسوخ است. دو مودر از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.



سَيْخ به معنای رسوخ است.«ساخ الشى‌ء: رسخ».


مواردی که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - خطبه ۱۹۸

درباره اسلام فرمود: «فَهُوَ دَعَائِمُ أَسَاخَ فِي الْحَقِّ أَسْنَاخَهَا.»«بنابراين آیین اسلام ستون‌هايى است كه خداوند آن را در اعماق حق استوار ساخته.» (شرح های خطبه:)

۲.۲ - خطبه ۲۱۱

درباره خلقت زمین فرمود: «فَسَكَنَتْ عَلَى حَرَكَتِهَا مِن أَنْ تَمِيدَ بِأَهْلِهَا، أَوْ تَسِيخَ بِحِمْلِهَا، أَوْ تَزُولَ عَنْ مَواضِعِهَا.»«پس آن‌گاه در عين متحرّک بودن آرام گرفت، نكند اهل خويش را در سقوط و اضطراب قرار دهد و يا آنچه را كه حمل كرده فرو اندازد و يا آن را از جاى خويش زايل سازد..» (شرح های خطبه:)


دو یک مورد از این ماده در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۶۸.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۴۳۵.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۷۵۶.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۴۹۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۰۱.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۱۴، خطبه ۱۹۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۸۹.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۰۷.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۱۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۶۹۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۲۹۲.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۹۳.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۵۲۱.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۱۸.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۲۸، خطبه ۲۱۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۶.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۱۷۸.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۷۱.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۵۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سیح»، ج۱، ص۵۶۸.    






جعبه ابزار