سَخَّرَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَخَّرَ:(وَ سَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَ الْنَّهارَ) «سَخَّرَ» از مادّه
تَسخیر (به فتح سین) به معنای وادار كردن به عمل با قهر و اجبار است.
آیه در مورد این است که
خداوند خورشید و
ماه را
مسخر كرده است، آيات فراوانى در
قرآن مجید داريم كه مى‌گويد كرات آسمانى و موجودات زمينى و
شب و
روز و مانند آن، همه
مسخر انسانند.
به موردی از کاربرد «
سَخَّرَ» در قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ سَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَ الْنَّهارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ الْنُّجومُ مُسَخَّراتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ في ذَلِكَ لَآياتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلونَ) «او شب و روز و خورشيد و ماه را
مسخّر شما ساخت؛ و ستارگان نيز به فرمان او
مسخّر و در خدمت شما هستند؛ در اين نيز، نشانه‌هايى است از
عظمت خدا، براى گروهى كه مى‌انديشند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند: در اين كتاب چند نوبت پيرامون معناى
تسخير شب و روز و ماه و آفتاب و نجوم، بحث كرده‌ايم و چون هر يک از اين مذكورات و همچنين مجموع شب و روز، و مجموع آفتاب و ماه و نجوم داراى خواص و آثارى هستند كه هر يک براى خود دليل مستقلى است بر اثبات وحدانيت
پروردگار در ربوبيت، لذا
خدای تعالی، آيه مورد بحث را با جمله
(إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلونَ) ختم فرمود، و كلمه
آیت را به صيغه جمع آورد، بخلاف دو آيه قبل و بعد كه در آن‌ها به صيغه مفرد آورده است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «سخّر»، ج۲، ص ۳۳۱.
