سال ۳ هجری قمری، سومین سال از قرن ۱ قمری مصادف با سال ۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: ولادت امام حسن (علیه‌السّلام)، غزوه‌ها و سریّه‌های مختلف و وفات برخی از صحابه و هلاکت تعدادی از دشمنان اسلام و ... .
- غزوه‌ها و سریّه‌های مختلفی در این سال به وقوع پیوست:
• جنگ احد: قریش با سپاهیان و هم‌پیمانان خود آهنگ جنگ مسلمانان کرده، در دامنه کوه احد با مسلمانان رویارو می‌شوند تا انتقام کشتگان‌شان در جنگ بدر را بگیرند. آنان ضربه‌ای بر مسلمانان وارد کرده، عقب‌نشینی می‌کنند. • پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) در راس گروهی به ناحیه «حمراء الاسد» حمله می‌کنند تا قریش را بترساند و به آنان بفهماند که مسلمانان پس از شکست در جنگ احد نیز نیرومندند. • اعزام سریّه «زید بن حارثه» به «نجد» برای تعرض به کاروان‌های قریش که پس از ترک مسیر شام مسیر عراق را برگزیده بودند. زید بن حارثه بر کاروان، پیروز می‌شود و آنان را به مدینه بازمی‌گرداند.
