سور قضیه متصله

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

سور قضیه متصله یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای لفظ بیان‌گر تعمیم یا تخصیص حالات وزمان‌های‌ اتصال میان مقدّم و تالی است.

---

قضیه شرطیه نیز همانند قضیه حملیه دارای سور است با این فرق که سور در حملیه دلالت بر کمّیّت افراد موضوع دارد و در شرطیه بر تعمیم یا تخصیص حالات و زمان‌های اتصال یا انفصال میان مقدم و تالی و الفاظ سورها نیز مختلف‌اند.

---

برای هر یک از محصورات اربع در قضایای متصله و منفصله سور مخصوصی وجود دارد، اما سور قضیه متصله بدین شرح است:
۱. سور سالبه جزئیه متصله، مانند: قد لایکون، لیس دائماً، لیس کلّما، لیس متی و لیس مهما؛
۲. سور سالبه کلیه متصله، مانند: دائماً لیس، لیس ابداً و لیس البتة؛
۳. سور موجبه جزئیه متصله، مانند: بعض اوقات اگر، قد یکون، گاه باشد و گاهی اگر؛
۴. سور موجبه کلیه متصله، مانند: دائماً، کلّما، کلّما کان، متی، متی ما، مهما، هرچه و هرگاه.

---

در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• شیرازی، قطب‌الدین، درة التاج (منطق).
• فرصت شیرازی، میرزا محمد، اشکال‌ المیزان.
• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• شهاب‌الدین سهروردی، یحیی بن حبش، منطق التلویحات.
• تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
• مظفر، محمدرضا، المنطق.    
• قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.
• حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.    

---