سهو نساخ در قرائات
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سهو نساخ در قرائات یکی از عوامل ادعایی اختلاف قرائتها میباشد.
سهو نساخ و کاتبان را یکی از علتهای اختلاف قرائتها دانستهاند؛ مانند: اختلاف در
آیه (لکن الراسخون فی العلم منهم والمؤمنون یؤمنون بما انزل الیک وما انزل من قبلک
والمقیمین الصلاة).
در این
آیه «
مقیمین» به صورت منصوب ضبط شده است؛ در صورتی که ظاهرا به «الراسخون» عطف است و باید مرفوع باشد. میگویند زبیر علت نصب «المقیمین» را از
ابان بن عثمان پرسید؛ وی جواب داد: «از خطای کاتب است». همچنین عروة بن زبیر از
عایشه پرسید و او نیز چنین گفت. اما چون این گونه
روایات با
قرائت ثابت و مرفوع به
پیغمبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم معارضند، مقبول نیستند و قرائت ثابت و متواتر
قرآن را با قاعده نحوی نمیتوان تغییر داد، و در قرائت جای
استنباط نیست.
مفسر بزرگ جهان اسلام،
علامه طبرسی رحمةاللهعلیه در این باره چنین مینویسد:
«درباره نصب «المقیمین» در
آیه شریفه اختلاف شده است؛ سیبویه و بصریها آن را منصوب میدانند؛ بنابر این که در مقام
مدح و کلمه «اعنی» در تقدیر باشد. و برخی «المقیمین» را مجرور میدانند و معطوف بر «ما» در (بما انزل الیک)، و برخی معطوف بر «کاف» در «الیک» دانستهاند و…».
فرهنگ نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«سهو نساخ در قرائات».