• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَمَلَه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سمل و سَمَلَه (به فتح سین و میم،‌ بر وزن عجله) از واژگان نهج‌البلاغه، به معنای باقى مانده آب در حوض، يا آب كم است.
اين كلمه فقط يک‌بار در نهج‌البلاغه آمده است.



سَمَلَه به معنای باقى مانده آب در حوض، يا آب كم است. «السملة: الماء القليل»


موردی که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - خطبه ۵۲

امیر‌المومنین علی (علیه‌السلام) در مقام موعظه فرمود:«أَلاَ وَ إِنَّ الدُّنْیَا قَدْ تَصَرَّمَتْ وَ آذَنَتْ...فَلَمْ یَبْقَ مِنْهَا إِلاَّ سَمَلَهٌ کَسَمَلَهِ الْإِدَاوَهِ.»«آگاه باشيد! دنیا گويا پايان يافته، وداع خويش را اعلام داشته، خوبی‌هايش مجهول مانده، و پشت كرده، به سرعت مى‌رود. ساكنان خويش را به سوى فنا سوق مى‌دهد و همسايگانش را به سوى مرگ مى‌راند. آنچه از دنيا شيرين بوده تلخ شده، و آنچه صاف و زلال بوده تيرگى پذيرفته و بيش از ته‌مانده ظرف آبى از آن باقى نمانده است.» (شرح های خطبه:)


فقط یک مورد از این کلمه در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۵۲.    
۲. طریحی نجفی، فخر الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۳۹۹.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۷۱۸.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۱۱۲.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۹۷.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۸۹، خطبه ۵۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۹۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۹۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۲، ص۵۸۹.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۱۴.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۳۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سمل»، ج۱، ص۵۵۳.    






جعبه ابزار